తెలుగు నేలపై దసరా ఉత్సవాల్లో (గొంతాలమ్మ పండుగ) భాగంగా అనేక విచిత్రవేషాలు వేసేవారు. అటువంటి వేషాల్లో సోలిగాడి వేషం ఒకటి. సోలిగాడు వంకర దుడ్డుకర్రతో ప్రవేశించి పిల్లలందరినీ హడలగొట్టేవాడు. వేషం ఆహాస్యయుతంగా ఉండేది. ముఖం నిండా సున్నపు బొట్టులు, బొట్టుల మధ్య నల్లచుక్కలు, నల్లగుడ్డ తలకు గట్టిగా కట్టుకుని ఒక పక్క కాకి ఈకల కుచ్చు పెట్టి, మొలకు గోచి పెట్టి, ఒక చేతిలో వంకర దుడ్డుకర్ర, మరొక చేతిలో చింకి జోలె వేసుకొని, గొంతాలమ్మ నృత్యాలలో ఉన్నట్లుండి ఏదో ఒక మూల నుండి హటాత్తుగా లేచి పిల్లలందరినీ భయపడేట్లు చేసి ప్రేక్షకులందర్నీ అదుపులో పెట్టేవాడు. ఈ సోలిగానిని చోడిగాడని, సోడిగాడని, సింగడనీ వేరు వేరు ప్రాంతాల్లో వేరు వేరు పేర్లతో పిలుస్తూ ఉంటారు. ఈ సోలిగాడి పేరు ప్రాచీనం నుండి ప్రస్తుతం వరకు ఆంధ్ర ప్రజా జీవితంలో జీవించి ఉంది. తోలుబొమ్మల ఆటలో జుట్టు పోలిగాడు, బంగారక్క, అల్లాటప్పగాడు ఎటువంటి ప్రాముఖ్యం వహిస్తున్నారో ఈ చోడిగాడు కూడా చోడిగాని కలాపంలో అంతటి ప్రాముఖ్యం వహిస్తాడు. బొమ్మలాటలోని పాత్రలు కేవలం హాస్య పాత్రలు మాత్రమే. చోడిగాని పాత్ర అట్లాంటిది కాదు. కథానాయకునిగా, హాస్యపాత్రగా కనిపిస్తుంది. పూర్వం జానపద ప్రజా జీవనంతో సోలిగాడి పాత్ర పెనవేసుకుపోయింది.
కురవంజి కథారూపంలో సింగి, సింగని ప్రణయ కలహమే చోడిగాని కలాపానికి కథావస్తువు. సింగణ్ణి మరిపించి పారిపోయిన సింగిని వెదుక్కుంటూ వియోగాన్ని అభినయిస్తూ తుదకు సింగిని కలుసుకుని తనని వదలి ఎక్కడికి వెళ్లింది, ఎందుకు వెళ్లింది వంటి ప్రశ్నలతో వాగ్వివాదం జరిపి చివరికి సింగిని తీసుకుని ఇరువురూ ఇంటికి చేరడంతో చోడిగాని కలాపం కథ సమాప్తమవుతుంది. మొదటి ఘట్టంలో...
వచ్చెర బాబు చోడిగాడు
చంకలోనూ వంకీ కర్రా
చేతిలోనూ చింకి జోలెతో వచ్చె
ముక్కుమీదా చుక్క బొట్టు
నిక్కి నిక్కి చూచుకుంటు వచ్చెర
అంటూ జనం ముందుకు పాడుకుంటూ వచ్చి ''అయ్యలారా, అమ్మలారా నాపేరు సింగడు. నాభార్యపేరు సింగి. మేమిద్దరం పడకగదిలో పడుకొనుండగా అర్దరాత్రి నాసింగి పక్కలో నుంచి మాయమైపోయింది'' అని వెదకడం ప్రారంభించడంతో కథలో తొలి ఘట్టం ప్రారంభమవుతుంది. ఈ కలాపంలో హాస్యగాడు ఉండడు. సింగని పాత్రే హాస్యాన్ని అందిస్తుంది. సింగడే నాయకుడు. సింగీ సింగని పాటలకు వంతపాడే ఇరువురు తాళగాల్లలో ఒకడు నాయకీనాయకులకు మధ్యవర్తిగా తోడ్పడుతూ, అనేక ప్రశ్నలు వేసి సమాధానాలు చెప్పిస్తూ కథా విషయాలు ప్రేక్షకులకు అర్థమయ్యేలా చేస్తాడు.
చోడిగాని కలాపం రాత్రి తెల్లవార్లూ ప్రదర్శిస్తారు. ఇది భార్యాభర్తల సంవాదం అవ్వడం వల్ల ఎక్కువగా వినోదపరిచేది. భామాకలాపం, గొల్లకలాపం మాదిరిగానే చోడిగాని కలాపం నృత్యరూపకం. సూత్రధారుడే విదూషకుని పాత్రకూడా పోషిస్తాడు.
Authorization