Authorization
Mon Jan 19, 2015 06:51 pm
ఒక సమాజం, ఒక దేశం 'శక్యత' (Potentiality) అనేది ప్రజల శారీరక, మానసిక ఆరోగ్యం, ధృఢత్వం మీద ఆధారపడి వుంటుంది. ఆ విషయాన్ని దృష్టిలో వుంచుకుని 1992లో 'వరల్డ్ ఫెడరేషన్ ఫర్ మెంటల్ హెల్త్' (ఔఖీవీన) డిప్యూటి సెక్రటరి జనరల్ రిచర్డ్ హంటర్ అక్టోబర్ 10న 'ప్రపంచ మానసిక ఆరోగ్య దినోత్సవం' ఒక ఆన్యూవల్ యాక్టివిటీ కింద మొదలు పెట్టారు. దాదాపు 150 దేశాలు ఈ కార్యక్రమంలో పాల్గొనటం ఒక పెద్ద విశేషం. ఈ కార్యక్రమం ఉద్దేశం మనం శారీరక ఆరోగ్యానికి ఎంత ప్రాముఖ్యత ఇస్తామో మానసిక ఆరోగ్యానికి కూడా అంతే ప్రాధాన్యం ఇవ్వడం చాలా అవసరమనే విషయం మీద ప్రపంచ వ్యాప్తంగా ప్రజల్లో అవగాహన కల్పించటం.
1994 నుంచి ప్రతి సంవత్సరం అక్టోబర్ 10న ప్రపంచ మానసిక ఆరోగ్య దినం సందర్భంగా మానసిక రుగ్మతలకి సంబంధించిన ఒక్కొక్క అంశాన్ని ఒక 'థీమ్' గా తీసుకుని, ఆ సంవత్సరం అంతా అదే అంశం మీద అవగాహన కార్యక్రమాన్ని నిర్వహించటం మొదలుపెట్టారు.
- స్త్రీలలో పెరుగుతున్న మానసిక రుగ్మతలు
- పిల్లల్లో ఏర్పడే మానసిక సమస్యలు
- కుటుంబంలో, పనిప్రదేశాల్లో ఎదుర్కొనే ఒత్తిడులు
- యుక్తవయసులో ఏర్పడే మానసిక సంఘర్షణలు
- ఆత్మహత్యలని నివారించటం ఎలా?
వంటి అనేక అంశాల మీద అవగాహనా కార్యక్రమాల్ని నిర్వహించటం జరుగుతోంది. కానీ ప్రస్తుత సమాజంలో మానసిక రుగ్మతల కన్నా ప్రమాదకరమైన మానసిక ఉన్మాదం నేటి యువతలో రోజురోజుకీ పెరిగిపోతోంది. వార్తా పత్రికల్లో, సోషల్ మీడియాలో హింసతో కూడిన వార్తలు ప్రధాన అంశంగా మారిపోయాయి.
కారణం ఏమిటి?
నిజానికి ఈ ప్రశ్నకి సమాధానం మనందరికీ తెలిసిందే. ఒకసారి నిపుణులు జరిపిన సర్వేలని పరిశీలించినట్టయితే పిల్లలకి 3, 4 ఏండ్ల వయసు వచ్చినప్పటి నుంచి వాళ్ళు చూసే ఎంటర్టైన్ మెంట్ ప్రోగ్రామ్స్ అన్నీ కూడా హింసతో కూడుకున్నవే. వాళ్ళ నివేదిక ప్రకారం కార్టూన్ ఫిల్మ్స్లో హింస 37 శాతం వుంటే సినిమాల్లో 90 శాతం, వీడియో గేమ్స్లో 78 శాతం, టీవీ షోస్లో 60 శాతం, మ్యూజిక్ వీడియోలలో 15 శాతం వున్నట్టుగా తేలింది. హింసతో పాటు అశ్లీలత కూడా సినిమాల్లో, టీవీ షోస్లో అదే స్థాయిలో వున్నట్టు నివేదిక వెల్లడి చేసింది. ఎదిగే వయసులో వున్న చిన్న పిల్లలకి సమాజం పట్ల కొన్ని 'ఎక్స్పెక్టేషన్స్' వుంటాయి. కానీ చిన్నతనం నుంచీ ఇటువంటివి చూడటం వల్ల 'సమాజం అంటే ఇలాగే వుంటుందేమో' అన్న నెగిటివ్ ఆలోచనలు వాళ్ళల్లో అభివృద్ధి అవుతాయి.
కంట్రోల్ లేకపోవడం
యుక్త వయసు వారి విషయానికి వస్తే, యుక్తవయసంటేనే మానసిక సంఘర్షణలతో, అత్యుత్సాహంతో (వఅ్ష్ట్రబరఱaఝఎ) వుండే వయసు. మంచిగానీ, చెడుగానీ దాని ప్రభావం వాళ్ళ మీద చాలా ఎక్కువగా వుంటుంది. ఇక్కడ ఒక విషయం చెప్పాలి. మన ఎమోషన్స్, ఫీలింగ్స్, అలవాట్లతో పాటుగా మన మైండ్ రిసీవ్ చేసుకునే ఏ సమాచారం అయినా కూడా మన 'సబ్ కాన్షియస్' మైండ్లో చాలా స్ట్రాంగ్గా రిజిష్టర్ అయి వుంటాయి. వాటిని మార్చు కోవటం చాలా కష్టం. దానికి ఉదాహరణ తాగుడు, జూదం. అలాగే యువత చూస్తున్న హింస, అశ్లీలత కూడా వారి మెదడు మీద తీవ్ర ప్రభావం చూపటమే కాకుండా వారిని ఆ పనులు చేయటానికి ప్రేరేపిస్తుంది. దాన్నే 'కంపెల్' చేయటం అంటారు. ఒక రకంగా చెప్పాలంటే వాళ్ళు చేసే పనిమీద వాళ్ళ కంట్రోల్ లేకపోవటం. ఇది కూడా ఒక ప్రమాదకరమైన మానసిక రుగ్మతే.
వైలెంట్ టెన్డెన్సీ ఎక్కువయింది
నిర్భయ మొదలుకొని అభయ, దిశ, నేటి మనీష దాకా అనేక మంది అమ్మాయిల లైంగిక దాడుల కేసుల్లో వాళ్ళపై దాడి చేయడమే కాకుండా పైశాచికంగా హింసించిన తీరు మనందరినీ భయభ్రాంతుల్ని చేసింది. ఇక్కడ మనం గమనించాల్సింది ఏంటంటే ఆ చర్యలకి పాల్పడిన వారిలో సెక్స్య్వల్ ఇన్స్టింట్ కన్నా కూడా వైలెంట్ టెన్డెన్సీ ఎక్కువగా కనిపిస్తోంది. అంటే అసలు వాళ్ళు ఏమి కోరుకుంటున్నారు అనేది కూడా వాళ్ళకి తెలీని ఒక ఉన్మాద స్థితిలో ఉన్నారు. దానికి తోడు ఎక్కడ పడితే అక్కడ విచ్చలవిడిగా అందుబాటులో వుంటున్న డ్రగ్స్. ఇవన్నీ కూడా మనిషి మెదడుని మత్తులో పడేసి ఉన్మాదులుగా తయారుచేస్తున్నాయి.
ఏ రకంగా న్యాయం చేయగలరు?
మనం చర్చించుకోవాల్సిన మరో విషయం.. లైంగిక దాడులకు పాల్పడిన వారిని ఎన్కౌంటర్ చేసో, పదేండ్ల తర్వాత ఒత్తిళ్ళకి తలొంచి ఉరితీసి.. దానివల్ల చనిపోయిన అమ్మాయిలకి, వాళ్ళ తల్లిదండ్రులకి న్యాయం జరిగింది అంటూ తలాతోకా లేని స్టేట్మెంట్స్ ఇస్తారు. కానీ ఇలాంటి సంఘటనలు జరిగినప్పుడల్లా ఎంతోమంది ఆడపిల్లలు, వాళ్ళ తల్లిదండ్రులు భయభ్రాంతులకు లోనై ప్రధానంగా 'పోస్ట్ ట్రమటిక్ స్ట్రెస్ డిజార్డర్' కి (ూుూణ) గురౌతున్నారు. దీనిలో ఏ మాత్రం అసత్యం గానీ, అతిశయోక్తి గానీ లేదు. కానీ వాళ్ళ గురించి ఎక్కడా చర్చలు జరగటం లేదు. ఇలా భయంతో మానసిక రుగ్మతలకి గురౌతున్న వందలాది మందికి ఏరకంగా న్యాయం చేయగలరు? ఆడపిల్లలు ఎంత చదువుకున్నా, తమ కాళ్ళ మీద తాము నిలబడగల సత్తావున్నా కూడా ఇలాంటి సంఘటనలు వాళ్ళని హెచ్చరిస్తు న్నట్టయి, వాళ్ళు ఒక అడుగు వెనక్కి వేయాల్సిన పరిస్థితి వస్తోంది. దీనికి ఎవరు బాధ్యత వహిస్తారు? భయమనేది కూడా ఒక రకమైన మానసిక రుగ్మతే.
సమాజానికి ఉలికిపాటు
మనీష విషయంలో ప్రభుత్వం, పోలీసు వ్యవస్థ వ్యవహరించిన తీరు యావత్ ప్రపంచాన్ని ఉలిక్కిపడేలా చేసింది. ఒక రకంగా దాడికి పాల్పడిన వారికి (aరరబతీaఅషవ) హామీ ఇచ్చి వాళ్ళ పైశాచికత్వానికి డోర్స్ ఓపెన్ చేసినట్టయింది. దాంతో ప్రజల్లో భయభ్రాంతులు మరింతగా పెరిగిపోయాయి. మానసిక రుగ్మతలకి చికిత్స వుంటుంది కానీ, మానసిక ఉన్మాదానికి చికిత్స వుండదు. నివారణ అనేది అత్యవసరం. ఉన్మాదం కేవలం లైంగిక దాడులకు పాల్పడిన వారికే వుందా? ప్రభుత్వానికి, పోలీసు వ్యవస్థకి కూడా వుందా అనే అనుమానం చాలా మందికి వస్తోంది. కారణం... ఆరోజు 'దిశ'ని పెట్రోలు పోసి తగలబెడితే వాళ్ళని ఎన్కౌంటర్ చేశారు. మరి ఈ రోజు మనీష విషయంలో పోలీసులు చేసింది ఏంటి?
పరిష్కారం ఏంటి?
ఈ విషయంలో పూర్తి బాధ్యత ప్రభుత్వానిదే. ఇటీవల కొన్ని ఆప్స్ మీద నిషేధం విధించినట్టే, హింస అశ్లీలతలని ప్రేరేపించే సినిమాలు, టీవీ షోలు, సోషల్ మీడియా వచ్చే కార్యక్రమాలు, అంతర్జాతీయ ఆప్స్లో వచ్చే సీరియల్స్ వీటన్నింటి మీద వెంటనే కఠినమైన నింబంధనలు విధించాలి. అవి అమలు జరిగేలా చూడాలి. అంతేకాదు.. నిర్మాతలకి కూడా కచ్చితమైన సూచనలిచ్చి వాటిని అతిక్రమిస్తే వారిపై కఠినమైన చర్యలు తీసుకోవాలి. నిర్మాతలు, ఇతర వ్యాపారవేత్తలు కూడా కేవలం తమ స్వార్థం కోసం, దేశ భవిష్యత్తుని పెట్టుబడిలా వాడుకోకుండా బాధ్యతతో ఆలోచించాల్సిన అవసరం ఎంతైనా వుంది.
చివరగా...
ఈరోజు నేరస్థులుగా ముద్రవేయించుకున్న యువత ఉన్మాదానికి లోనుకాకుండా వుంటే, వారు కూడా ఈ సమాజానికి ఎంతో కొంత ఉపయోగపడే వారు. సమాజానికి ఏదైనా మంచి జరిగివుండేదేమో. కానీ వారు ప్రదర్శించిన పైశాచికత్వం మనల్ని ఆ దిశగా ఆలోచించనీయటం లేదు. దీనికి బాధ్యులెవరు? మనం ఎవరిని శిక్షించాలి? యువత ఇటువంటి ఉన్మాదం నుంచి బయటపడాలంటే మార్పు అనేది ముందుగా ప్రభుత్వాలు, పెట్టుబడుదారుల నుంచే రావాలి. ఇది కేవలం ఆడపిల్లలకి సంబంధించిన సమస్య ఒక్కటే కాదు. యావత్ దేశానికి సంబంధించిన సమస్య. ఈ పరిస్థితుల్లో మార్పు తేగలిగితేనే మనం 'ప్రపంచ మానసిక ఆరోగ్య దినోత్సవం' ఆవశ్యకతని గుర్తించిన వాళ్ళం అవుతాం.
- అమ్మాజీ, సైకాలజిస్ట్, 7989695883