Authorization
Mon Jan 19, 2015 06:51 pm
కళ్యాణి అని నాకొక స్నేహితురాలు ఉంది. ఏడవ తరగతి నుండి డిగ్రీ వరకు మేమిద్దరమూ కలసి చదువుకున్నాం. బహుశా ఇంటర్మీడియట్ ఖమ్మం కాలేజీలో చదువుతున్నప్పుడు నామీద ఆమెకు ఎందుకో కోపం వచ్చింది. ''నువ్విక నాతో ఎప్పుడూ మాట్లాడవద్దు. నేను కూడా మాట్లాడను'' అని సీరియస్గా చెప్పి వెళ్ళిపోయింది. కళ్యాణి ఎంత సీరియస్గా చెప్పిందో ఆ మాటను నేనూ అంతే సీరియస్గా తీసుకుని ఆమెతో మాట్లాడటం మానేశాను. రెండు నెలల తరువాత ఆమె కోపం తగ్గిన తరువాత నాతో ఏదో మాట్లాడాలని ప్రయత్నం చేసింది. కానీ నాకు మాట్లాడాలనిపించలేదు. ఒకరిద్దరు కామన్ ఫ్రెండ్స్ మాటలు కలపాలని చూసినా మా ఇద్దరి మధ్యా మళ్ళీ మాటల వంతెన ఎందుకో పడలేదు. మేమిద్దరమూ శత్రువులం కాదు. ఇప్పటికీ మంచి ఫ్రెండ్స్ మే. కానీ మాట్లాడటానికి నా మనసెందుకో ఒప్పుకోదు. ఒకరి దు:ఖంలో మరొకరిమి పాలు పంచుకుంటాం. ఆనందాన్ని షేర్ చేసుకుంటాం. కేవలం మాటలు మాత్రమే మా ఇద్దరి మధ్యా లేవు.
జూన్ 1 వ తారీకు కళ్యాణి పుట్టిన రోజు. ప్రతి పుట్టిన రోజు నాడు కళ్యాణికి నేను ఫోన్ చేస్తాను. ఒక్క క్షణం హలో అన్న తన స్వరం వినిపించగానే శుభాకంక్షాలు చెప్పి పెట్టేస్తాను. గత పాతికేళ్ల నుండీ ఇలాగే జరుగుతున్నది. గత సంవత్సరం మాత్రం శుభాకాంక్షలు చెప్పి ఫోన్ పెట్టేయబోతుంటే కళ్యాణి ఆపి ''ఏం జూన్ 1 మాత్రమే గుర్తుకొస్తానా? మధ్యలో ఫోనెందుకు చేయవు? ఇంకా కోపం ఉందా?'' అని అడిగింది. ''జూన్ 1 మాత్రమే గుర్తు రావడం ఏమిటి? ఆ ఒక్క రోజు కోసం సంవత్సరం అంతా గుర్తు పెట్టుకుంటాను కదా!'' అని చెప్పి ఫోన్ పెట్టేసాను.
'లేబర్ ఆఫ్ లవ్' లేదా 'ఆశా జావోర్ మఝే' అనే బెంగాలీ సినిమా చూస్తున్నప్పుడు నా పై అనుభవం గుర్తుకొచ్చి సినిమా నాకు మరింత అందంగా, ఆహ్లాదంగా అనుభవంలోకి వచ్చింది. ప్రతి మనిషి జీవితంలోనూ నిజంగా జీవించే క్షణాలు కొన్ని మాత్రమే ఉంటాయి. కేవలం ఆ క్షణాలకోసమే వాళ్ళు మిగతా జీవితమంతా పంటి బిగువున గడిపేస్తూ వుంటారు. ఒకానొక తెల్లవారుజామున, భార్యతో మురిపెంగా గుసగుసలాడే సమయమో, ఎనిమిది గంటలు బయట పనిచేసి అలసి ఇంటికి వస్తే, భార్య గేటు ముందుకు వెళ్లి చేతిలో బాగ్ అందుకునే సమయమో, నాన్నా అంటూ చుట్టూ చిట్టి తల్లి చేతులు వేసి మురిపించి, మరిపించిన సమయమో... ఏదో ఒక క్షణం ప్రతి మనిషి జీవితంలోనూ చాలా అపురూపంగా, అనితరసాధ్యంగా, అందంగా, అద్భుతంగా వాళ్ళవాళ్ళ జీవితాలను వెలిగిస్తుంది. ఆ వెలుగు మిగతా జీవితంలోని చీకటితో సహజీవనం చేసే శక్తిని ఇస్తుంది.
'ఆశా జావోర్ మఝే' 2014 లో వచ్చిన బెంగాలీ సినిమా. ఆదిత్య విక్రమ్ సేన్గుప్తా కి ఇది డెబ్యూట్ ఫిలిం. ఇందిరాగాంధీ అవార్డ్ ఫర్ ఏ బెస్ట్ డెబ్యూట్ ఫిలిం ఆఫ్ ఎ డైరెక్టర్, నేషనల్ ఫిలిం అవార్డ్ ఫర్ బెస్ట్ ఆడియోగ్రఫీ, న్యూయార్క్ ఇండియన్ ఫిలిం ఫెస్టివల్, బి ఎఫ్ ఐ లండన్ ఫిలిం ఫెస్టివల్, అబుదాబి ఫిలింఫెస్టివల్, బెంగళూరు, జైపూర్ ఇంటర్నేషనల్ ఫిలిం ఫెస్టివల్స్లో పలు అవార్డులు గెల్చుకున్నది. కేవలం రెండంటే రెండు పాత్రలతో ఈ 84 నిమిషాల దృశ్య కావ్యాన్ని విక్రమ్ సేన్గుప్తా ప్రేక్షక హృదయ ఫలకం మీద మనోహరంగా రచించాడు. రిత్విక్ చక్రవర్తి, వాసవదత్త ఛటర్జీ ప్రధాన పాత్రలు పోషించారు.
వాసవదత్త ఒక బ్యాగ్ల కర్మాగారంలో పనిచేస్తూ ఉంటుంది. రిత్విక్ ఒక ప్రింటింగ్ ప్రెస్లో పనిచేస్తూ ఉంటాడు. ఆర్థిక మాంద్యం కలకత్తాను చుట్టుముట్టిన రోజులు. కాస్ట్ కట్ పేరుతో యాజమాన్యాలు ఉద్యోగులను విచక్షణా రహితంగా బయటకు నెట్టివేస్తున్న రోజులు. వాసవదత్తా, రిత్విక్ ఒక చిన్న అపార్ట్మెంట్లో నివసిస్తూ వుంటారు. ఆమెది పగటిపూట వుద్యోగం. ఉదయం ఆరు కల్లా బయటకు వెళ్లి ట్రామ్ అందుకుంటే కానీ టైంకి ఫ్యాక్టరీకి వెళ్ళలేదు. అతడిది రాత్రిపూట ఉద్యోగం. సాయంత్రం ఆరు గంటలనుండి డ్యూటీ ఎక్కేయాలి. వీళ్లిద్దరి జీవితంలోని ఒక రోజు కాలం ఈ సినిమా. అంతా బెంగాలీలు పనిచేసారు కనుక ఇది బెంగాలీ సినిమా అన్నారు కానీ నిజానికి ఇది ఏ భాషలో అయినా ఒదిగే సినిమా. నిశ్శబ్దం ఈ సినిమా భాష. అవును ఇది సైలెంట్ మూవీ. మన 'పుష్పక విమానం' లాగా.
ఒక్క డైలాగ్ లేకపోయినా ప్రేక్షకుడు ఎక్కడా అసౌకర్యం కానీ, సంభాషణ లేని లోటు కానీ అనుభూతించడు. వాసవదత్త అపార్ట్మెంట్ మెట్లు దిగి నడుస్తూ వెళ్లడంతో మొదలయ్యే సినిమా మళ్ళీ మరుసటి రోజు మెట్లు దిగి వెళ్లడంతో పూర్తి అవుతుంది. ఈ మధ్యలో ఆ జంట చేసిన జీవన ప్రయాణం ప్రేక్షకుడిని మంత్రముగ్ధుడిని చేస్తుంది. రోజువారీ నిత్యకృత్యం లోజరిగే ప్రతి సంఘటనా ఈ సినిమాలో కనిపించి, చూస్తున్న ప్రేక్షకుడిని ఎక్కడో ఒకచోట తనను తాను రిలేట్ చేసుకునేలా ఉంటుంది. తెల్లవారు జామున నాలుగు గంటలకు లేచి, హడావిడిగా పనులన్నీ చేసుకుని ఆఫీస్కి బయలుదేరే స్త్రీలకు కొంచం ప్రశాంతంగా, టిఫిన్ చేసే సమయం కూడా ఉండదు. వాళ్ళు అప్పుడప్పుడు జర్నీలోనే టిఫిన్ చేస్తూ వుంటారు. ఇందులో వాసవదత్త కూడా ట్రామ్ ఎక్కిన తరువాత తీరికగా తాను దిగవలసిన బస్ స్టాప్ వచ్చేలోగా బాగ్లో నుండి ప్యాక్ చేసుకున్న చపాతీలు తీసి తింటుంది. మధ్యాహ్నం దాకా హడావిడి పని. మళ్ళీ లంచ్ ఏదో ఇంత తిన్నట్టు చేస్తుంది. ఎంతో జాగ్రత్తగా ఉండకపోతే ఈ కాస్త వుద్యోగం కూడా పోతుందేమో అన్న భయం.
ఆమె వెళ్ళిపోయిన తరువాత అతడు నెమ్మదిగా లేస్తాడు. రాత్రంతా నిద్ర లేకుండా డ్యూటీ చేయడంతో బద్ధకం అంత తొందరగా వదలదు. లేస్తాడు పడుకుంటాడు. మళ్ళీ లేస్తాడు పడుకుంటాడు. చివరికి లేచి భార్య నానబెట్టిన బట్టలు పిండి ఆరేస్తాడు. బ్యాంకుకు వెళ్లి డబ్బు డ్రా చేస్తాడు. బేరం ఆడి కూరగాయలు కొంటాడు. సాయంత్రం టీ పెట్టుకుని తాగుతాడు. హడావిడిగా బయలుదేరి సైకిల్ మీద ప్రింటింగ్ ప్రెస్కి వెళ్ళిపోతాడు. ఆమె అలసి సొలసి ఇంటికి వస్తుంది. కిటికీ చివర పెట్టిన తాళం చెవితో తాళం తీసి లోపలకు వెళుతుంది. అలసటగా పక్క మీద వాలుతుంది. మూసుకున్న కళ్ళని విశ్రాంతి మేఘం కప్పేస్తుంది.
చూస్తున్న ప్రేక్షకుడికి గుండె కింద తడి ఏదో కరిగి నీరవుతున్నట్టు ఉంటుంది. ఎంతకాలం ఇలా? వాళ్లిద్దరూ ఎప్పుడు కలుసుకుంటారు?
కలసి ఎప్పుడు జీవిస్తారు. ఇదేమి జీవితం? దీనికి అర్ధం ఏమిటి? ఇలాంటి ప్రశ్నలు ఎన్నో మనసును తొలిచివేస్తూ ఉంటాయి. ఇద్దరు పడుకోవలసిన బెడ్ మీద ఆమె ఒక్కతే ఇటు చివర మూడంకె వేసుకుని పడుకుంటుంది. మిగతా బెడ్ అంతా ఖాళీగా ఆమె వంక చూసి వెక్కిరిస్తూ ఉంటుంది.
మధ్యాహ్నం నిద్ర పట్టక అతడు ఎలా అటూ ఇటూ పడుకునే భంగిమలు మార్చుకుంటాడో, ఆమె కూడా ఇప్పుడు అలాగే మార్చుకుంటుంది. ఫ్యాన్ రెగ్యులేటర్ను అతడు ఎలా తిప్పి గాలి వేగం పెంచుకుంటాడో, ఆమె కూడా అలాగే వేగం పెంచుకుంటుంది.
ఇవన్నీ చిన్నచిన్న విషయాలలాగే కనిపిస్తాయి కానీ, కేవలం ఆ చిన్నిచిన్ని చర్యల ద్వారానే దర్శకుడు ఆ భార్యాభర్తలు ఒకరి గురించి మరొకరు అనుక్షణం తలచుకుంటూ ఉంటారని చెప్తాడు. దూరంగా వున్నా దగ్గరదగ్గరగా మసలుకుంటూ ఉంటారని చెప్తాడు. ఆమె తింటున్న చపాతీనే అతడూ తింటున్నట్టు చూపడం ద్వారా, జీవితాన్ని వెలిగించే చిన్నచిన్న అనుభవాలు, కలసి కబుర్లు చెప్పుకుంటూ అన్నం తినడం, చెరో కప్పు పట్టుకుని పిట్టగోడను ఆనుకుని కాఫీ తాగుతూ మౌనంగా అయినా సరే హృదయాలతో మాట్లాడుకోవడం లాంటి అనుభవాలు వాళ్ళు ఎలా మిస్ అవుతున్నారో చూపిస్తూనే వాళ్ళిద్దరి మధ్యా ఉన్న ఒక చిన్న చివురంత, గోరంత ఆశ సజీవంగా వున్నదని దృశ్యమానం చేస్తాడు.
మర్నాడు ఆమె ఫ్యాక్టరీకి వెళ్ళడానికి రెడీ అవుతూ ఉంటే, అతడు డ్యూటీ ముగించుకుని వస్తాడు. ఒక్క పది నిముషాలు. మెట్లెక్కి వచ్చీ రాగానే ఆమె వంక అలా చూస్తూ ఉండి పోతాడు క్షణం పాటు. ఆమె లోపలి వెళ్లి కాఫీ కప్పుతో వస్తుంది. తనకు కూడా ఒక కప్పు. ఆమె భుజం చుట్టూ చేయి వేసి దగ్గరగా తీసుకుంటాడు. ఆ క్షణం వాళ్లిద్దరూ అలా అనుకున్నారో లేదో తెలియదు కానీ ఆ క్షణం అలాగే ఆగిపోతే బావుండును అని చూస్తున్న ప్రేక్షకుడు తప్పకుండా అనుకునే ఉంటాడు. వాళ్ళు అలా కాఫీ సిప్ చేస్తున్నప్పుడు ఒక చల్లటి గాలి తరగ అలా వచ్చి వాళ్ళని మీటిపోతుంది. ఆ స్పర్శ జీవితానికి అర్ధమూ, పరమార్థమూను. మళ్ళీ ఆమె మెట్లు దిగి వెళ్ళిపోతుంది. అతడు లోపలికి వెళ్లి డబుల్కాట్ మీద సింగిల్గా వాలిపోతాడు.
84 నిమిషాల ఈ సినిమా అక్కడక్కడా మీ సహనానికి పరీక్ష పెడుతుంది. ఇంకొంచెం ట్రిమ్ చేస్తే బావుండేది. ముఖ్యంగా అతడు డ్యూటీ ముగించుకుని ఇంటికి వచ్చేటప్పుడు సైకిల్ చక్రం అలా పరుగెడుతూ ఉండటం, పాన్ మీద నీళ్లు చిలకరించాక ఆ నీళ్లు అన్నీ ఇగిరి పోయేదాకా షాట్ కట్ చేయకపోవడం, సూర్యాస్తమయ సన్నివేశమూ కొంత విసుగు కలిగిస్తాయి. ఈ సినిమా చూస్తున్నంత సేపు మీకు ఎక్కడో ఒక చోట డెజావు ఫీలింగ్ కలిగితే ఆలోచనలో పడకండి. 2013లో వచ్చిన ఒక ఇరానియన్ షార్ట్ ఫిలిం 'జాన్ వ షోహర్ కారెగర్' (అడ్వెంచర్స్ అఫ్ ఎ మ్యారీడ్ కపుల్) లో ఇలాంటి సన్నివేశాలు కనిపిస్తాయి. అయినా ఆదిత్య విక్రమ్ సేన్గుప్తాను ప్రేమించడానికి ఇవేమీ అడ్డం కావు. రిత్విక్ చక్రవర్తి, వాసవదత్త ఛటర్జీలో నా ఓటు వాసవదత్త ఛటర్జీకే. కృష్ణశాస్త్రి ఎవరికళ్ళను చూసి ''ఆమె కన్నులలో అనంత అంబరపు నీలి నీడలు కలవు'' అన్నాడో తెలియదు కానీ ఈమె కళ్ళు మాత్రం శతకోటి భావాలను ఏక కాలంలో పలికించగల వెన్నెల వాకిళ్లు.
ఈ ఆదివారం తీరిక చేసుకుని మరీ చూడండి ఈ సినిమా. యు ట్యూబ్ లో వుంది.
- వంశీకృష్ణ,
9573427422