యుద్ధం ఓ అనాగరిక చర్య.
..... అంటే ఇంకా ఈ భూమిపై నాగరిక మానవుడు ఉద్భవించలేదా..? మిలియన్‌ డాలర్ల ప్రశ్న ఇది.
యుద్ధం అంటే మానవ వినాశనమని, మానవ శ్రమతో తరాలుగా నిర్మించిన ఆస్తుల కట్టడాల విధ్వంసమని, పచ్చని పర్యావరణ విఘాతమని వేరుగా చెప్పక్కర్లేదు.
                       20వ శతాబ్దం రెండు ప్రపంచ యుద్ధాలను చవి చూసింది. మొదటి ప్రపంచ యుద్ధంలో (1914 - 19) కోటిమంది చనిపోయారు.
రెండవ ప్రపంచ యుద్ధంలో (1939 - 44) ఐదున్నర కోట్ల మంది చనిపోయారు. కాగా ఈ రెండు యుద్ధాల్లో క్షతగాత్రులైన వారు పది కోట్లమందికి పైగానే ఉంటారు. ఆప్తులను, ఆస్తులను కోల్పోయి ఒంటరిగా దీనులుగా మిగిలి బతుకీడ్చినవారు కోకొల్లలు.
                       దాదాపు నలభై లక్షల కోట్ల రూపాలయల సంపద విధ్వంసమైందని (అప్పటి లెక్కల ప్రకారం) సమాచారం.
గత శతాబ్దంలో ఇంతటి భయంకరమైన దుర్మార్గం యుద్ధోన్మాదం, విషాదం జరిగిందా..? అంటే జరిగిందనే సమాధానం వస్తుంది.
                       నరహంతక నాజీ హిట్లర్‌ 1941జూన్‌ 22న ఎలాంటి హెచ్చరిక లేకుండానే సోవియట్‌ రష్యాపై మెరుపుదాడి జరిపాడు.
55 లక్షల సైనికులు, 4300 యుద్ధ టాంకులు, 48 వేల మర ఫిరంగులు, 6వేల విమానాలు ఈ ఆకస్మిక దాడిలో పాల్గొన్నాయి.
యావత్‌ మానవాళి చరిత్రలోనే ఇది అతిపెద్ద యుద్ధ (సైనిక) దాడిగా చరిత్రకారులు అభివర్ణించారు.
                       కామ్రేడ్‌ స్టాలిన్‌ నేతృత్వంలో ఎర్రసైన్యం (రెడ్‌ ఆర్మీ) ఆరు నెలల పాటు ఈ దాడిని ఎదుర్కోవలసి వచ్చింది. ఓ విప్లవకరమైన కఠోర దీక్షతో, రెండు కోట్లమంది సైనికులు, ప్రజల బలిదానంతో నాడీ మూకలను వెనక్కి తరిమికొట్టగలిగింది రష్యా. అన్ని ఖండాలలోని 61 దేశాలు పాల్గొన్న ఈ రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం అప్పుడుగాని పరిసమాప్తం కాలేదు.
ఓ యుద్ధోన్మాదం నుండి ఈ లోకాన్ని కాపాడిన కాలం గనుకనే అది స్టాలిన్‌ యుగంగా భాసిల్లింది.
                       1945 జూన్‌లో యుద్ధం అంతమైంది. కాని అదే ఏడాది 1945 ఆగస్టు 6వ తేదీ ఉదయం ప్రశాంత ప్రాత:కాల వేళ అమెరికా, జపాన్‌లోని హీరోషిమా నగరంపై తొలిసారిగా అణు (ఆటం) బాంబును ప్రయోగించింది. ఆగస్టు 9న నాగసాకి నగరంపై రెండవ అణుబాంబును ప్రయోగించింది.
హీరోషిమాలో 78వేలమంది మరణించారు. ఏ ఆనవాలు కన్పించకుండా బుగ్గి అయిన వారు 14 వేల మంది. మరో 40 వేల మంది గాయపడ్డారు. పెల్లుబికిన ఆ మారణ కాలుష్యానికి (రేడియేషన్‌, విష వాయువులు) కోలుకోలేని దీర్ఘకాల వ్యాధిగ్రసు పాలైన వారు రెండు లక్షల మంది. అలాగే నాగసాకిలో మరణించిన వారు 24వేల మంది. బుగ్గి అయిన వారు రెండు వేల మంది. గాయపడిన వారు 23వేల మంది. వ్యాధిగ్రస్తులు 90 వేల మంది.
                       ఇదంతా చరిత్రగా నమోదైంది. అంటే ఎదురుబొదురు సైనికులు ఆయుధాలతో నిలబడి హౌరాహౌరీగా పోరాడటం, ధర్మయుద్ధం చేయడం కాలం చెల్లిన మాటైపోయింది. ఎక్కడెక్కడో అజ్ఞాతంగా కూర్చొని మీట నొక్కి బాంబుల వర్షం కురిపించవచ్చు. దేశదేశాలనే కాదు, ఖండ ఖండాలనే చిటికలో రూపుమారు విధ:గా మనిషి యుద్ధ విజ్ఞానాన్ని సైనిక పాటవాన్ని పెంచుకున్నాడు. రకరకాల యుద్ధ ప్రయోగాలు ఆయుధ ప్రయోగాలు చేస్తూనే ఉన్నాడు.
                       ఒక మెగా టన్ను అణుబాంబును ప్రయోగిస్తే పది లక్షల టన్నుల అణుధార్మిక శక్తి విడుదల అవుతుంది. 3 నుండి 30 లక్షల మంది ప్రాణాలు కోల్పోవచ్చు. ఆ మారణశక్తి మంటల్లో ప్రాణులు జీవాలేకాదు పచ్చని పంట పొలాలు అరణ్యాలు సైతం బుగ్గైపోతాయి.
                       అయితే ప్రపంచంలో నేడు 50 - 100 మెగా టన్నుల అణుబాంబులే కాదు, హైడ్రోజన్‌ బాంబులు కూడా తయారై ఉన్నాయి. అందుకే భవిష్యత్‌లో అణుయుద్ధం వస్తే వందల కోట్ల మంది ప్రజానీకం క్షణాల్లో ఆహుతైపోతారు. దేశదేశాలే ఆనవాలు లేకుండా కనుమరుగయ్యే ప్రమాదం పొంచి ఉన్నది.
                       ఇది ఇలా ఉండగా 1980వ దశకంలో అమెరికా అధ్యక్షుడు రోనాల్డ్‌ రాగన్‌ కాలంలో మ్యాట్రాన్‌ బాంబు వచ్చింది. ఈ బాంబు ప్రయోగిస్తే సైనికులు, ప్రజలు, ప్రాణులు మాత్రమే చనిపోతాయి. ఫ్యాక్టరీలు, కట్టడాలు, ఆస్తులు చెక్కు చెదరవు. యథాతథంగా ఉంటాయి.
సామ్రాజ్యవాద పెట్టుబడిదారీ వికృత మనస్తత్వం ఎంత అమానవీయంగా మారిందో కదా..! అందుకే దీనిని 'పరిశుద్ధ బాంబు' అని కొందరు శాస్త్రజ్ఞులు ముద్దుగానూ, వెటకారంగానూ పిలుచుకున్నారు. ఈ కోవలోనే జీవరసాయన బాంబులు, క్రిమి రసాయన బాంబులు మానవాళి హితం కోసం యధేచ్ఛగా ఉత్పత్తి చేసుకుంటున్నారు.
                       ఒక అణుబాంబు తయారు చేయడానికి అప్పట్లో వేయి కోట్లు ఖర్చు అవుతుందని చెప్పేవారు. ఇప్పుడు ఏటా లక్షల కోట్లల్లో అణుయుద్ధ సామాగ్రి ఉత్పత్తి అవుతూనే ఉన్నది. ట్యాంకులు, మిస్సైల్స్‌ (క్షిపణులు) యుద్ధ విమానాలు, నౌకలు జలాంతర్గాములు సరేసరి. అగ్ర రాజ్యాలు ఏకంగా మిలటరీ ఇండిస్టీయల్‌ కాంప్లెక్సులు (ఆయుధ ఉత్పత్తి కర్మాగార సముదాయాలు) పెద్దఎత్తున నిర్మించుకుంటూ పోతూనే ఉన్నాయి.
పెట్టుబడిదారీ వ్యవస్థ సామ్రాజ్యవాదంగా రూపాంతరం చెందిన తర్వాత ఆయుధ వ్యాపారమే అతిపెద్ద మార్కెట్‌గా ప్రపంచాన అవతరించింది. మిత్రదేశమా, శత్రుదేశమా, దాడులకా, రక్షణకా, ఉగ్రవాదులకా, నివారించే సైనికులకా...? ఒకరని కాదు ఎవరికైనా ఆయుధాలను అమ్ముకోవడమే వాటి పని. కర్మాగారాలు ఉన్నంత వరకు ఉత్పత్తులు జరుగుతూనే ఉంటాయి. ఉత్పత్తులు అమ్మకాలు జరగాలంటే అనివార్యంగా ఎప్పుడూ ఎక్కడో ఏదో మూల దాడులు, యుద్ధాలు జరగవల్సిందే. ఇకప్పుడు ధర్మాధర్మాలు మానవ-దానవ విచక్షణ ఏముంటుంది?
                       బలవంతునిదే రాజ్యం అన్న ఆటవిక నీతి వర్ధిల్లుతుంది. మానవ హక్కులు, బతుకులు గల్లంతైపోతాయి.
చాలా దేశాలు ప్రస్తుతం తమ స్థూల జాతీయాదాయంలో 25 శాతం అంతకంటే ఎక్కువగాను సైనిక - రక్షణ రంగానికి వెచ్చిస్తున్నాయి. తత్‌ కారణంగా విశ్వమానవ సంక్షేమం, అభ్యున్నతి, మనుగడ వెనక పట్టు పడ్తున్నాయని, ఆకలి, అనారోగ్యం, అజ్ఞానం నుండి ఈ జగత్తును ఇప్పట్లో విముక్తి చేయలేమని అర్థమవుతున్నది.
                       ముదిరిన ఈ సామ్రాజ్యవాద దశలో, ఇప్పుడున్న అణ్వాయుధాలతో మన ప్రపంచాన్ని ఒకసారి కాదు 15 - 20 సార్లు విధ్వంసం చేసుకోవచ్చని కూడా శాస్త్రజ్ఞులు చెప్తున్నారు.
మరి దీనికి అంతం ఏమిటి?
అందుకే కామ్రేడ్‌ లెనిన్‌ ఇలా చెప్తాడు.
''మనుషులు శవాల గుట్టలపై ఎముకల కుప్పలపై, రక్త ప్రవాహాలపై తమ రాజ్య పాలనను, సుస్థిర పరచుకునే దుష్ట లక్ష్యంతో దోపిడీ పాలక వర్గాలు 'కృత్రిమ' యుద్ధాలను సృష్టిస్తాయి. ఆ యుద్ధాలను పీడిత ప్రజానీకం, శ్రామిక వర్గం ఎలాంటి తటపటాయింపులు లేకుండా నిష్కర్షగా ఎదుర్కోవాల్సిందే.
పైకి అవి రెండు దేశాలు లేదా, రెండు కూటముల మధ్య జరిగే యుద్ధాలుగా కన్పిస్తాయి. కాని నిశితంగా పరిశీలిస్తే అవి అంతిమంగా సొంత దేశాల శ్రామిక ప్రజలపై దోపిడీ వర్గం చేసే యుద్ధాలుగా తేటతెల్లం అవుతుంద''ని స్పష్టం చేశాడు.
                       ఈ పరిస్థితుల్లో యుద్ధం వెనుక ఉ్న దోపిడీ వర్గ పాలకులు దుష్ట లక్షణాలను, స్వభావాలను ఎండగట్టడం కార్మిక వర్గం కర్తవ్యంగా నొక్కి చెప్తాడు. పైగా జాతీయభావాల ఉదార వైఖరిని అనుసరించినా, చివరకు అది యుద్ధోన్మాద శక్తులకు సహకరించడమే అవుతుందని వివరిస్తాడు.
లెనినిజం పునాదులను స్టాలిన్‌ ఇంత గాఢంగా అర్థం చేసుకున్నాడు గనుకనే రెండవ ప్రపంచ యుద్ధానికి చరమగీతం పాడగలిగాడు.
సోవియట్‌ యూనియన్‌పై దాడి చేసే ఉద్ధేశ్యమే అమెరికా పెద్దలకు లేకపోతే, అమెరికా పైన గాని ఇతర దేశాలపైనగాని దాడి చేసే ఉద్దేశ్యం సోవియట్‌కు ఎన్నటికీ ఉండదని 1951లోనే స్టాలిన్‌ ప్రపంచానికి తెలిపాడు.
ఈ నేపథ్యంలోనే ఈనాటి రష్యా - ఉక్రెయిన్‌ యుద్ధాన్ని ఎవరైనా అర్థం చేసుకోవాల్సి ఉంటుంది. ఒకప్పుడు రష్యాలో అంతర్భాగమైన ఉక్రెయిన్‌ 91 తర్వాత స్వతంత్ర దేశంగా అవతరించింది. సామ్రాజ్య వాద దోపిడీకి అనుకూలంగా ఉండే అగ్రదేశాల నాటో కూటమిలో చేరడానికి ప్రస్తుత ఉక్రెయిన్‌ అధ్యక్షుడు జెలెన్‌స్కీ సిద్ధమయ్యాడు. ఇదే అదునుగా ఉక్రెయిన్‌లో తన సైనిక స్థావరం ఏర్పాటు చేయాలని నాటో ఉవ్విళ్ళూరుతున్నది. పక్కలో బల్లెంలా మారిన ఈ స్థితిని ఆదిలోనే అంతం చేయకపోతే మొదటికే మోసం వస్తుందని రష్యా అధ్యక్షులు పుతిన్‌ భావించాడు. తన దేశ ప్రజలను, ఉక్రెయిన్‌లోని రష్యన్లను రక్షించడానికి గాను హెచ్చరికలతో ఉక్రెయిన్‌ అధికారంపై దాడికి దిగాడు. పట్టువిడుపులతో యుద్ధం సాగుతున్నది. రెండు వారాలు దాటింది. అనేక మంది మరణిస్తున్నట్టు, ప్రాణాలు గుప్పిట్లో పెట్టుకుని చెల్లాచెదురై పరుగులు తీస్తున్నట్టు, పొరుగుదేశాలకు వలసలు పోతున్నట్టు, బంకర్లలో తలదాచుకుంటున్నట్టు వార్తలు వస్తున్నాయి. చిత్రాలు విడుదల అవుతున్నాయి. కాల్పుల విరమణ కాలాన్ని ఆసరాగా తీసుకుని, దాడులను తప్పించుకుని అక్కడ వున్న మన భారత విద్యార్థులు ప్రజానీకం వేలాదిమంది సురక్షితంగా స్వదేశానికి చేరుకుంటున్నారు. అలాగే ప్రజల రక్షణకు, ప్రయాణాలకు వీలుగా మానవ కారిడార్‌ల ఏర్పాటుకు రష్యా, ఉక్రెయిన్‌లో సౌకర్యాలు చేసింది.. కాగా నాటో కూటమిలో చేరమని జెలెన్‌స్కీ మార్చి 8న ప్రకటించినా...? ఇతర షరతులపై ఇంకా ఇరు దేశాలు ఏకాభిప్రాయానికి రావాల్సి ఉంది. తమకు సహకరిస్తామన్న 'నాటో' తనను మధ్యలోనే వదిలేసిందని జెలెన్‌స్కీ లబోదిబోమంటున్నాడు. 'రాజుకంటే మొండివాడు బలవంతుడు' అన్న చందంగా తయారైంది పరిస్థితి.
                       ఏది ఏమైనా యుద్ధం అంటే అంతిమంగా మిగిలేది విషాదమే. సమాధి అయ్యేది సత్యమే. జరిగేది ప్రాణ నష్టమే. కోలుకోలేని విధ్వంసమే.
                       యుద్ధాల వెనుక ఆయుధ వ్యాపారమే కాదు, దేశాల సంపదను దోచుకోవడమూ దాగుంటుంది. ఆయా దేశాలలోని ప్రజల మూలుగలు పీల్చి, అక్కడి సహజ సంపదలనూ కొల్లగొట్టడానికి వ్యూహమూ ఉంటుంది. 2014 వరకు రష్యా అనుకూల ఉక్రెయిన్‌ అధ్యక్షుడు వున్నపుడు, నాటో, అమెరికా ఆధ్వర్యంలో నడిచే (ఐ.ఎం.ఎఫ్‌.) ఇంటర్నేషనల్‌ మానిటరీ ఫండ్‌ తన ప్రవేశాన్ని స్వాగతించలేదు. తనకు లాభం చేకూర్చే షరతులతో పెట్టుబడులు పెట్టేందుకు ఆనాటి అధ్యక్షులు నిరాకరించారు. దాంతో ఎలాగైనా ఆ అధ్యక్షున్ని మార్చాలనుకుని, ఉక్రెయిన్‌లోని మితవాద ఫాసిస్టు శక్తులను ఉసిగొలిపి అల్లర్లు సృష్టించి, అమెరికా తనకనుకూలమైన జెలెన్‌స్కీని అధికారంలోకి తీసుకొచ్చింది. నయా ఉదారవాద విధానాలూ ఆరంభమైనాయి. ఇక పూర్తిగా ఆధిపత్యంలోకి తెచ్చుకునేందుకు అమెరికా నాటో కూటమిలో చేర్చుకునేందుకు ప్రయత్నిస్తూ రష్యా భద్రతకు ముప్పు తలపెట్టింది. ఈ పరిస్థితి గమనించిన రష్యా చూసిచూసి దాడికి పూనుకున్నది. ఆధిపత్య విస్తరణ దోపిడీకోసమేననే విషయాన్ని అన్ని యుద్ధాలు రుజువు చేస్తాయి. ఏ యుద్ధం ఎందుకు జరిగినా, నష్టపోయేది కష్టాలకు గురయ్యేది సామాన్య ప్రజలే అనే విషయం గమనంలో ఉండాలి.
                       ప్రజాస్వామ్య శకంలో ఎలాంటి యుద్ధ పరిణామాలనైనా, సైనిక దాడులనైనా చర్చల ద్వారా నివారించుకోవచ్చు. అది దేశాధినేతల విజ్ఞత మీద ఆధారపడి ఉంటుంది. ఎప్పుడైనా ఎక్కడైనా యుద్ధాలకు అడ్డుకట్ట వేసేది నేతల మీద వత్తిడి తెచ్చే ప్రజా ఉద్యమాలు అని మరువరాదు. విశ్వశాంతికి అవే సోపానాలు.

- కె.శాంతారావు, 9959745723