కార్తీక్ పీజీ చదివేటప్పుడు తెలంగాణ ఉద్యమంలో చురుగ్గా పాల్గొన్నాడు. రాష్ట్రం వస్తే మన ఉద్యోగాలు మనకే అని చెప్పిన ఉపన్యాసాలు విని స్ఫూర్తిపొందాడు. రాష్ట్రం కోసం తన స్నేహితుడు ప్రాణం కోల్పోతే వీర మరణం అని పొంగిపోయాడు. ఆ స్ఫూర్తితో మరింత ఉత్సాహంగా పోరాటాల్లో పాల్గొన్నాడు. చివరకు రాష్ట్రం వచ్చింది. ఇక తన కల నెరవేరుతుందనుకున్నాడు. కొత్త రాష్ట్రంలో ఉద్యోగం వచ్చేస్తుందని మురిసిపోయాడు.
రాష్ట్రం వచ్చి నాలుగేండ్ల గడిచిపోయింది. ఎన్నో ప్రయత్నాలు చేశాడు. ఎక్కడా తన చదువుకు తగిన ఉద్యోగం దొరకలేదు. తిరిగి తిరిగి చెప్పులు అరిగిపోయాయి. ఒక పక్క 'నీకు ఉద్యోగం రాదు, పెండ్లీ కాదు' అంటూ ఊళ్ళో అందరూ ఎగతాళి చేస్తున్నారు. ఉద్యోగం ఉంటే తప్ప పిల్లలను ఇవ్వరు. దాంతో తెలిసిన వారి ద్వారా ఓ ప్రభుత్వ కంపెనీలో కాంట్రాక్ట్ కార్మికునిగా చేరిపోయాడు. ఎప్పటికైనా పర్మినెంట్ కాకపోతుందా, జీతం పెరగకపోతుందా అని ఎదురు చూస్తూనే ఉన్నాడు..
ఇప్పుడు కార్తిక్కి ఇద్దరు పిల్లలు. వాళ్ళ చదువులు, హాస్పిటల్ ఖర్చులు, ఇంటి అద్దె, కుటుంబ అవసరాలు ఇలా లెక్కలు వేస్తే వచ్చే జీతం చాలక అప్పులు చేస్తున్నాడు. జీతం వడ్డీలు కట్టడానికే సరిపోతుంది. ఆర్థిక సమస్యలతో భార్యా, భర్తలకు ఎప్పుడూ గొడవలే. ఇంట్లో ప్రశాంతత లేదు. ఉద్యోగంలో పురోగతి లేదు. ఇలాంటి పరిస్థితి ఒక్క వెంకటేష్కు మాత్రమే కాదు. తెలంగాణ రాష్ట్రంలో ఎంతో మంది కాంట్రాక్ట్, ఔట్సోర్సింగ్ ఉద్యోగాల దీనస్థితి ఇది. చాలీ చాలని జీతాలతో బతుకీడుస్తున్నారు.
తెలంగాణ రాష్ట్రంలో ఉన్న కేంద్ర ప్రభుత్వ రంగ సంస్థలు, శాఖల్లో సుమారు 70 వేల మంది కాంట్రాక్టు, క్యాజువల్ కార్మికులుగా పని చేస్తున్నారు. కేంద్ర కార్మిక శాఖ పరిధిలోకి వచ్చే ఇతర ప్రైవేట్ సంస్థలు హెచ్.పి.సి.ఎల్, మైన్స్, టోల్ప్లాజా, సిమెంట్ తదితర రంగాల్లోనూ అత్యధికులు కాంట్రాక్టు, ఔట్ సోర్సింగ్ ఉద్యోగులే. కనీస వేతనాలు, పీఫ్, ఇఎస్ఐ, బోనస్, సెలవులు లాంటి చట్టబద్ద సౌకర్యాలేవీ అమల్లో లేవు.
ఫిర్యాదు చేసినా ఫలితం లేదు
నిర్ధిష్ట పనిగంటలు లేవు. ఓవర్ టైమ్ పని చేసినా లెక్క కట్టరు. క్యాంటిన్, ట్రాన్స్పోర్టు అలవెన్స్లు లేవు. ప్రమాదాలు జరిగినా, అనారోగ్యం పాలయినా ఆదుకునే నాదుడే లేడు. ఏ సంస్థలోనైనా సంఘటితమై తమకు రావల్సిన హక్కుల గురించి మాట్లాడితే ఉద్యోగాలకే ఎసరొస్తొంది. యాజమాన్యాలు, కాంట్రాక్టర్ల కక్షసాధింపు చర్యలకు పూనుకుంటున్నారు. ప్రశ్నించిన వారిని అక్రమ తొలగిస్తున్నారు. ప్రభుత్వ రంగ సంస్థల్లో ఇంతటి ఘోరమైన పరిస్థితులుంటే ప్రిన్సిపుల్ ఎంప్లాయర్గా ఉన్న యాజమాన్యాలు ఉదాసీన వైఖరితో ఉంటున్నాయి. అత్యధిక చోట్ల కాంట్రాక్టర్లకే కొమ్ముకాస్తున్నాయి. ఇక ప్రైవేట్ సంస్థల్లోనైతే కాంట్రాక్టు, క్యాజువల్ కార్మికులంతా బానిసలుగా వెట్టి చేస్తున్నారు. తమ సమస్యలు పరిష్కరించమని కార్మిక శాఖ అధికారులకు పిర్యాదులు చేస్తే ఏ మాత్రం ఫలితం ఉండడం లేదు. కార్మిక వివాదాలను పరిష్కరించడంలో లేబర్ అధికారులు అలసత్వం, నిర్లక్ష్యం చేస్తున్నారు. కార్మిక చట్టాలను సమర్ధవంతంగా ఎన్ఫోర్స్ చేసి కార్మికులకు తగిన న్యాయం చేయటంలో కేంద్ర లేబర్ డిపార్ట్మెంట్ పూర్తి వైఫల్యం చెందుతున్నది.
తీవ్రమైన శ్రమ దోపిడి
కాంట్రాక్టర్ల విచ్చలవిడి దోపిడీ, కేంద్ర ప్రభుత్వ రంగ సంస్థల యాజమాన్యాల ఉదాసీనత, లేబర్ అధికారుల అసమర్ధత మూలంగా కాంట్రాక్టు, క్యాజువల్, ఔట్ సోర్సింగ్, టెంపరరీ కార్మికులంతా తీవ్రమైన శ్రమదోపిడీకి గురౌతున్నారు. పని స్థలాల్లో భద్రత లేదు. తమ ఉద్యోగాలకు భధ్రత లేని పరిస్థితి దాపురించింది. కేంద్ర కార్మిక శాఖామంత్రి ప్రాతినిధ్యం వహిస్తున్న తెలంగాణ రాష్ట్రంలోనే పరిస్థితి ఇలా వుందంటే ఇక కాంట్రాక్టు కార్మికులకు న్యాయం జరిగేదెలా?
కనీస వేతనాలు ఎక్కడీ
కనీసం ప్రతి ఐదు సంవత్సరాలకు ఒకసారి వేతనాలు సవరిస్తూ కొత్త జీవోలు విడుదల చేయాల్సిన బాధ్యతను పాలకులు విస్మరించారు. అప్పుడప్పుడూ విడుదల చేసిన జీవోలకు కూడా ఎలాంటి ప్రమాణికం ఉండడం లేదు. కేంద్ర ప్రభుత్వ ఉద్యోగులకు జస్టిస్ మాథుర్ కమిటీ 7వ కమిషన్ సందర్భంగా కనీస వేతనం 18 వేల రూపాయలు సిఫారసు చేసింది. దీన్ని నరేంద్ర మోది ప్రభుత్వం అంగీకరించి కూడా కాంట్రాక్టు, ఔట్సోర్సింగ్ ఉద్యోగులకు ఎందుకు అమలు చేయడం లేదని కార్మికులు ప్రశ్నిస్తున్నారు. వాస్తవంగా ఇండియన్ లేబర్ కాంగ్రెస్ 15వ తీర్మానం(1957), డాక్టర్ అక్రాయిడ్ ఫార్ములా ప్రకారం కనీస వేతనం 26 వేల రూపాయలకు పైగానే రావల్సి ఉంది. అయినా కార్మికుల శ్రమను కారుచౌకగా కొల్లగొట్టేందుకు కనీస వేతనాలను ప్రభుత్వం తక్కువగా నిర్ణయిస్తున్నది.
కార్మికులను బలిపెడుతున్నారు
ఈజీ ఆఫ్ డూయింగ్ బిజినెస్ (సులభతర వ్యాపారం) పేరుతో పెట్టుబడి దారులకు, బహుళజాతి సంస్థల లాభాల కోసం కాంట్రాక్టు, క్యాజువల్ కార్మికులను బలిపెడుతున్నది. అందువల్లనే పెట్టుబడిదారులు తెగబలసిపోతుంటే కార్మికులు చాలీచాలని వేతనాలు అందుకుంటూ అర్ధాకలితో జీవిస్తున్నారు. ఈ పరిస్థితులను ఎదుర్కొనేందుకు కార్మికులంతా సంఘటితం కావాలి. యజమాన్యాల దోపిడీని నిలువరించాలి. కనీస వేతనాలు, రెగ్యులరైజేషన్, చట్టబద్ద సౌకర్యాల అమలుకై ప్రభుత్వాలపై ఒత్తిడి తేవాలి.
పట్టించుకోని సుప్రీం కోర్టు తీర్పు
సమాన పనికి సమాన వేతనం ఇవ్వాలని 2016 అక్టోబర్ 26 న సుప్రీంకోర్టు ఇచ్చిన తీర్పును కనీసం ఒక్క సంస్థలోనైనా అమలు చేసిన దాఖలా లేదు. కార్మికులకు ఇంత హోరమైన అన్యాయం జరుగుతుంటే టీఆర్ఎస్ ప్రభుత్వం కూడా తనకేమీ పట్టనట్లుంటున్నది. మరోవైపు కార్మిక సంక్షేమం కోసం ఎన్నో చర్యలు తీసుకుంటున్నామని కేంద్ర, రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు గొప్పలు చెప్పుకుంటున్నాయి. ఈ తీర్పు ప్రకారం శాశ్వత ఉద్యోగులతో పాటు తాత్కాలిక ఉద్యోగులూ సమాన వేతనానికి అర్హులని, పర్మినెంట్ కార్మికులు నిర్వర్తించే విధులు, బాధ్యతలు కాంట్రాక్టు కార్మికులు నిర్వర్తిస్తే సమాన పనికి సమాన వేతనం అమలు చేయాలని, కరువు భత్యం(డీఏ) కూడా వర్తింపచేయాలని సుప్రీంకోర్టు తీర్పులో పేర్కొంది. రెగ్యులర్, టెంపరరీ అనే వ్యత్యాసం లేకుండా సమాన పనికి సమాన వేతనం కోరే హక్కు ప్రతి ఉద్యోగికీ ఉందనీ, సంక్షేమ రాజ్యంలో ఒకే పని చేసే ఇద్దరు ఉద్యోగుల వేతనాల్లో వ్యత్యాసం అర్ధం లేనిదని, మానవాళి గౌరవానికే ముప్పు అని సుప్రీంకోర్టు తేల్చి చెప్పింది.
ప్రతి కార్మికుడు పొందాలి
1979 ఏప్రిల్ 10వ తేదీన మన దేశం అంతర్జాతీయ సామాజిక, సాంస్కృతిక హక్కుల ఒప్పందం పై సంతకం లభించిందని సుప్రీంకోర్టు చెప్పింది. భారత రాజ్యాంగంలోని అర్టికల్ 141 ప్రకారం సమాన పనికి సమాన వేతనాన్ని ప్రతి కార్మికుడు పొందాలి. కాంట్రాక్టు లేబర్ (రెగ్యులేషన్ అండ్ అబాలిషన్) చట్టం 1970, రూల్ 25(వి) ప్రకారం కూడా ఏదైనా పరిశ్రమలో పర్మినెంట్ కార్మికులు-కాంట్రాక్టు కార్మికులు ఒకేరకమైన పనులను చేస్తుంటే పర్మినెంట్ కార్మికులకు ఇచ్చే వేతనాలు, అలవెన్స్లు కాంట్రాక్టు కార్మికులకు కూడా ఇవ్వాలని చెబుతుంది. అయినప్పటికీ కేంద్రంలోని బిజెపి ప్రభుత్వం దీన్ని అమలు చేయడం లేదు. కాంట్రాక్టు కార్మికుల పోరాటం ఫలితంగా 2016 జనవరి 19 నుండి కేంద్ర ప్రభుత్వం గెటిజ్ నెం:173 ద్వారా వేతనాలు పెంచింది. దీని ప్రకారం 'ఎ' ఏరియాలో రోజుకు అన్స్కిల్డ్ 536 రూపాయాలు, సెమిస్కిల్డ్ 593 రూపాయలు, స్కిల్డ్ 653 రూపాయలు, హైస్కిల్డ్ 710 రూపాయలు. 'సీ' ఏరియాలో అన్స్కిల్డ్ 359 రూపాయాలు,సెమిస్కిల్డ్ 420 రూపాయలు, స్కిల్డ్ 506 రూపాయలు, హైస్కిల్డ్ 593 రూపాయలు చెల్లించాలి. కాని ఈ వేతనాలను కూడా అనేక సంస్థల్లో అమలు చేయడం లేదు.
ఏకం కావాలి...
తెలంగాణ ఏర్పడక ముందు రాష్ట్రం ఏర్పడితే కాంట్రాక్ట్, ఔట్సోర్సింగ్ ఉద్యోగులందరినీ పర్మినెంట్ చేస్తామన్నారు. ఊరూరా వెళ్ళి ఇదే విషయాన్ని ప్రచారం చేశారు. కాని ఇప్పుడు పర్మినెంట్ ఊసే ఎత్తడం లేదు మన పాలకులు. కార్మికులు గొంతెత్తితే అరెస్టులు చేయిస్తున్నారు. నిర్ధాక్షిణ్యంగా ఉద్యమాలను అణచివేస్తున్నారు. ఇలాంటి పరిస్థితుల్లో కార్మికులంతా ఏకమవ్వాలి. సమాన పనికి సమాన వేతనం వచ్చే వరకు పోరాడాలి. టీఆర్ఎస్ ప్రభుత్వం ఇచ్చిన హామీలను నిలబెట్టుకునే వరకు కలిసికట్టుగా ఉద్యమించాలి.
Authorization