''గాడ్‌ ఫాదర్‌'' ఇంగ్లీష్‌ నవలా సాహిత్యంలో ఎంత పెను సంచలనం సష్టించిందో, అంతకు మించి హాలివుడ్‌ సినిమాగా బాక్స్‌ ఆఫీస్‌ రికార్డుల్ని తిరగరాసింది. అంతేకాదు, ఆ సినిమా ఇచ్చిన ప్రేరణతో వివిధ భాషల్లో ఎన్ని సినిమాలు తీశారో ఇంకా తీస్తున్నారో లెక్కలేదు. పాపులర్‌ నవలగా మొదలయి అమెరికన్‌ సాహిత్య చరిత్ర లో ఒక ప్రత్యేక తరగతికి చెందిన క్లాసిక్‌గా ముద్ర వేసుకుంది. ఎవరినైనా ఆ నవల గురించి చెప్పమంటే అది ఒక మాఫియా ఇతివత్తమని, న్యూయార్క్‌లో అయిదు శక్తివంతమైన కుటుంబాల మధ్య జరిగిన పోరాటమని చెబుతారు. అది నిజమే. అయితే దానికి మించిన నేపథ్యం గాడ్‌ ఫాదర్‌ నవల సొంతం. కనుకనే ఒక ప్రత్యేకతని సంతరించుకుంది.
              బాగా తరచి చూస్తే ఈ 448 పేజీల నవల 1945-55 సంవత్సరాల మధ్య జరిగిన కొన్ని చారిత్రక మలుపుల్ని ఒడుపుగా చిత్రించింది. అప్పటి మానవ జీవితాన్ని మన ముందు ఉంచుతుంది. సిసిలీ నుంచి వలస వచ్చిన శరణార్థుల వెతల్ని, పెనుగులాటని కళ్ళకి కడుతుంది. మనిషిలోని సకల స్వభావాల్ని అత్యంత సహజ ధోరణిలో చిత్రించింది. నమ్మకద్రోహం, కుట్రలు, వ్యాపార విస్తరణ లో కుత్తుకలు కత్తిరించే పోటీ,మొనోపలిని సాధించే క్రమంలో ఎత్తుగడలు ఇలాంటివి అన్నీ ఒకవైపు... స్నేహం విలువ, కుటుంబం విలువ, నమ్మిన వారిని ఆదుకునే తత్వం ఇలాంటివి అన్నీ మరో వైపు దీనిలో మనకి కనిపిస్తాయి. ఎంత సహజంగా అంటే మన చుట్టూరానే అవన్నీ జరుగుతున్నాయా అన్నట్లు చదువరి నిమగమవుతాడు.
ఇంతకీ ఈ నవల రాసిన వారు ఎవరు..? ఆయన పేరు మేరియో ప్యూజో. ఈయన కుటుంబం కూడా ఇటలీలో భాగమైన సిసిలీ నుంచి అమెరికాకి వలస వచ్చి హెల్స్‌ కిచెన్‌ అనే ప్రాంతంలో తలదాచుకున్నదే. ఆ ఏరియా అంతా చిన్న సైజు ఇటలీలాగే ఉంటుంది. వలస వచ్చిన పేద శరణార్థులతో..! మేరియో ప్యూజో ఈ గాడ్‌ ఫాదర్‌ రాయడానికి ముందు రెండు చక్కని నవలలు రాశాడు. అవి The Fortunate Pilgrim ‚ ఇంకా The Dark Arena.  మొదటి నవలలో రైలు రోడ్‌ నిర్మాణంలో, వలస వచ్చి పనిచేసే కూలీల జీవితాల్ని చిత్రించాడు. ఇది పరోక్షంగా తన తండ్రి జీవితాన్ని, తమ కుటుంబాన్ని ప్రతిబింబించే రచన. దీనికి మంచి పేరైతే వచ్చింది గాని ఆర్థికంగా ఆదుకోలేకపోయింది. అలాగే రెండవ నవలకి కూడా జరిగింది. పాశ్చాత్య దేశాల్లో సంగతి తెలిసిందే గదా... ఒక్క నవల గనక సరిగ్గా జనాల్లోకి వెళ్ళి హిట్‌ అయితే రచయిత హాయిగా రాయల్టీతో బతికేయవచ్చు.
తన తల్లి చెప్పిన కొన్ని సంఘటనలు, కొన్ని విన్న సంఘటనలు, Frank Costello, Carlo Gambino అనే గ్యాంగ్‌స్టర్‌లతో మాటాడిన అనుభవాలు అన్నీ కలిపి సిసిలీ నేపథ్యంతో ఒక చిన్న కథ రాసి ఒక పబ్లిషర్‌ మిత్రునికి చూపించగా, దీన్ని ఇంకా విస్తరించి రాస్తే బాగుంటుందని ఆయన సలహా ఇచ్చాడు. దాని ఫలితంగానే గాడ్‌ ఫాదర్‌ అనే గొప్ప జనాదరణ పొందిన నవల ఆవిర్భవించింది. 1969లో మొదటిసారిగా ప్రచురితమైన ఈ నవల, రెండేళ్ళలో 90 లక్షల కాపీలు అమ్ముడైంది. ఇప్పటిదాకా చూసుకుంటే 3 కోట్ల కాపీలు అమ్ముడై ఒక రికార్డ్‌ సష్టించింది. ఫిక్షన్‌ విషయంలో టాప్‌ టెన్‌లో ఒక పుస్తకంగా నిలిచింది.
సరే... మరి ఈ నవలలోని విషయాన్ని క్లుప్తంగా చెప్పుకుందాము. నవల ప్రారంభం కావడమే ఓ కోర్ట్‌ సీన్‌ తో ప్రారంభమవుతుంది. Bonasera అనే వ్యాపారస్తుని కుమార్తెని కొంతమంది పలుకుబడి గల కుటుంబాలకి చెందిన కుర్రాళ్ళు కొట్టి గాయపరుస్తారు. కోర్ట్‌ కూడా శిక్ష విధించదు. ఈయన, ఎవరికి చెప్పుకోవాలో అర్థం కాదు. అప్పుడు గుర్తుకు వస్తుంది తన ఒకనాటి మిత్రుడు Vito Corleone పేరు. తను మాత్రమే ఇలాంటి వాటికి న్యాయం చేయగలడు అని భావిస్తాడు. ఇదే విధంగా ఓ పెద్ద నిర్మాతతో గొడవ పెట్టుకుని దెబ్బతిన్న Johnny Fontanne అనే సినిమా నటుడు, అలాగే తన కాబోయే అల్లుడుకి పౌరసత్వం ఇప్పించాలని Nazorine వివిధ సమస్యలతో Veto Corleone అనబడే గాడ్‌ ఫాదర్‌ని కలవడానికి న్యూయార్క్‌లోని ఆయన ఇంటికి వస్తారు. ఆ సమయంలో గాడ్‌ ఫాదర్‌ కుమార్తె Connie పెళ్ళి జరుగుతూంటుంది. సరిగ్గా ఈ పెళ్ళి జరిగే సీన్‌తోనే ఆ సినిమా దర్శకుడు Francis Coppola సినిమా వెర్షన్‌ని మొదలుపెడతాడు.
ఈ వ్యక్తి ఎవరో చాలా శక్తిశాలి అని మనకి అనిపిస్తుంది. ఇంకా చదవాలని ఆతత కలుగుతుంది. ఒక చిత్రకారుడు ఎంతో జాగ్రత్తగా తనకి బహు ఇష్టమైన చిత్రాన్ని చిత్రించినట్లుగా ప్రతి పేజీ సాగుతుంది. అతని గతం ఏమిటి..? ఎందుకని సిసిలీ నుంచి తన చిన్నతనంలో పారిపోయి ఈ అమెరికా దేశానికి వచ్చాడు..? ఎందుకని రైలు రోడ్‌ నిర్మాణంలో కూలీగా పని చేశాడు..? ఎందుకని ఓడలో తనకి కలిసిన Abbandando కుటుంబానికి చెందిన కిరాణా దుకాణంలో పనిచేశాడు..? అనుకోకుండా Fanucci అనే రౌడీ ఇతడిని బెదిరించడం ఏమిటి..? అతడిని చంపడంతో Vito Corleone కి ఎలా సమాజంలో గౌరవంతో కూడిన భయం పెరిగింది..? ఆ అవకాశాన్ని చిల్లర గొడవలకి కాకుండా, దూరదష్టితో తనదైన వ్యాపార సామ్రాజ్యాన్ని తన మిత్రులతో, బంధువులతో ఎలా విస్తరించాడు..? ఇలా అనేక సంగతులు మనల్ని ముప్పిరిగొని ఊపిరిసలపకుండా చదివేట్టు చేస్తాయి.
ఇక వ్యాపారాల్లో అతని ప్రత్యర్థులు Tattagliya ఇంకా Bargini కుటుంబాల వారు. మిగతావాళ్ళు ఉన్నా, వీళ్ళే ప్రధానంగా గాడ్‌ఫాదర్‌ కుటుంబాన్ని నష్టపరచాలని చూస్తుంటారు. డ్రగ్స్‌ వ్యాపారంలో తనకి సహకరించడానికి ఒప్పుకోని గాడ్‌ ఫాదర్‌ని Solozzo హత్య చేయడానికి ప్రయత్నిస్తాడు. కొన్ని రోజులు మంచం మీద పడుకోవలసిన స్థితి ఏర్పడుతుంది. మరి అలాంటి సందర్భంలో ఆయన కొడుకులు Sonny, Fredo, Michael లు ఏ విధంగా ప్రతిస్పందించారు. Michael ఎందుకు ప్రవాసం వెళ్ళిపోవాల్సి వస్తుంది..? మంచం మీది నుంచి లేచిన తరువాత ఏ విధంగా సంప్రదింపులు జరిపి Vito Corleone శాంతిని నెలకొల్పుతాడు..? మళ్ళీ ఏ విధంగా Michael తిరిగివచ్చి, తండ్రికి తగిన కుమారునిగా నిరూపించుకుని మిగతా కుటుంబాలపై ఆధిపత్యం సంపాదించు తాడు. లాస్‌వెగాస్‌ వైపు తమ వ్యాపారాన్ని ఎందుకు మళ్ళించుతాడు. ఇవన్నీ కలిపితే ఈ గాడ్‌ ఫాదర్‌ కథగా చెప్పవచ్చు. ఇంకా అనేక పాత్రలుంటాయి. ఏదీ అప్రధానం అనిపించదు.
ఈ నవలలోని అనేక డైలాగ్స్‌ పలుకుబళ్ళుగా మిగిలిపోయాయి. ఎందుకని ఈ నవల ఇంతగా జనాల్లోకి వెళ్ళిందీ అనుకుంటే, డాన్‌గా ఉన్న Vito Corleone లో ప్రతి ఒక్కరు తమకి తెలిసిన ఎవరో ఒకరిని చూస్తారు. అదీ ఆ పాత్ర ప్రత్యేకత. ఇష్టం వచ్చినట్లుగా నచ్చని ప్రతి ఒక్కరిని నరుక్కుంటూ వెళ్ళడు. ప్రతిమనిషిని సరైన మంచి మాటలతో ఒప్పించు. వారికి కావలసింది ఇవ్వు, నీకు కావలసింది తీసుకో. ఇది ఒక నీతి. దీని నుంచి తీసుకోవలసింది. అడ్డంగా వెళ్ళి ఎవరికీ ప్రయోజనం కలగని రీతిలో ప్రవర్తించినప్పుడే డాన్‌ తన ఇతర శక్తుల్ని ఉపయోగిస్తాడు. మొనాపలీని ఏ బిజినెస్‌లో అయినా సాధించినపుడే సిండికేట్‌లో అందరికీ లాభాలు వస్తాయని, ఎవరు ఇష్టం వచ్చినట్లు వాళ్ళు చేస్తే బిజినెస్‌ కుక్కలు చింపిన విస్తరి అవుతుందని ఆ రోజుల్లోనే ఈ నవల్లో ఓ పాత్ర ద్వారా చెప్పిస్తాడు రచయిత.
దీన్ని సినిమాగా తీసినపుడు అకాడెమీ అవార్డ్‌లు, గోల్డెన్‌ గ్లోబ్‌ అవార్డులు, ఓ గ్రామీ అవార్డ్‌ ఇలాంటివి రావడం మాత్రమే కాదు నిర్మాతలకి కనకవర్షం కురిసిందని చెప్పాలి. ఈ సినిమాకి దర్శకునిగా Francis Coppola అనే ఇటలీ మూలాలు ఉన్న వ్యక్తిని ఎంచుకోవడం ఒక విశేషం. ఎందుకంటే నవల ఇతివత్తం మొత్తం అమెరికా లోనే చాలా వరకు జరిగినా ప్రధాన పాత్రలన్నీ ఇటలీలో ఓ ప్రాంతమైన సిసిలీ నుంచి వచ్చినవారై ఉంటారు. వాళ్ళ ఆచారాల్ని, అలవాట్లని అంత తొందరగా వదులు కోవడానికి ఇష్టబడరు. ఉదాహరణకి పెళ్ళి విషయంలో గాడ్‌ ఫాదర్‌ సంప్రదాయవాదిగా చెప్పాలి. గాయకుడు Johnny తన భార్యని వదిలిపెట్టి, వేరే సినిమా నటితో ఉన్నప్పుడు చీవాట్లు పెడతాడు. కూతురు పెళ్ళి జరిగిన రోజునే ఆసుపత్రిలో డెత్‌ బెడ్‌ మీద ఉన్న తన స్నేహితుడు Abbandando ని చూడటానికి వెళతాడు. వాళ్ళు తబ్బిబ్బు అవుతారు. ఎక్కడా సొంత పబ్లిసిటీ లేకుండా తన కార్యకలాపాలు క్రమపద్ధతిలో సాగిస్తుంటాడు. ఇలా ఎన్నో చెప్పుకోవచ్చు, ప్రతి పాత్ర గురించి..! Consigliere, Caporegime, Cosa Nostra, Omerta  ఇలాంటి ఎన్నో ఇటాలియన్‌ పదాలు మేరియో ప్యూజో పుణ్యమాని ఇంగ్లీష్‌ చదువరులకు పరిచయం అయ్యాయి. మార్క్‌ సీల్‌ అనే రచయిత ఈ నవల గురించి ఇలా అన్నాడు  "The God Father wasnµt just a film about gangsters and their families, but a metaphor for capitalism in America. Itµs a work of art that was a blockbuster.''

- మూర్తి కెవివిఎస్‌
  7893541003