గీతాంజలి చోప్రా... చిన్నతనంలో తన తాతతో కలిసి ఓ అనాథశరణాలయాన్ని సందర్శించారు. అదే ఆమెలో సామాజిక అవగాహన పెంచుతుందని ఆనాడు ఊహించలేదు. ఆ అవగాహనతోనే ఓ స్వచ్ఛంద సంస్థను ఏర్పాటు చేసి అణగారిన వారి ముఖాల్లో చిరునవ్వులు పూయిస్తున్నారు. నిరుపేదలకు సేవ చేయడం కోసమే మంచి ఉద్యోగాన్ని వదిలేసి 'విషెస్‌ అండ్‌ బ్లెస్సింగ్స్‌' అనే సంస్థను ప్రారంభించారు. ఇప్పటి వరకు ఈ సంస్థ చేస్తున్న సేవలు సుమారు పది లక్షల మందికి పైగా చేరువయ్యాయి. ఆమె చేస్తున్న సేవా కార్యక్రమాల గురించి నేటి మానవిలో...
        సాంప్రదాయ పంజాబీ కుటుంబం నుండి వచ్చిన గీతాంజలికి సేవా గుణం ఆమె డిఎన్‌ఏలోనే ఉందని చెప్పాలి. 80వ దశకం చివరిలో గీతాంజలి తన తాతయ్యతో కలిసి పుట్టినరోజులు ఇతర ప్రత్యేక సందర్భాలు జరుపుకోవడానికి తరచుగా అంథుల పాఠశాలకు వెళ్లేది. అలాంటి ఓ సందర్భంలో 7-8 ఏండ్ల బాలిక తన చేయి లాగి ''మేరా పుట్టినరోజు కబ్‌ హోతా హై'' (నా పుట్టినరోజు ఎప్పుడు?) అని అడిగింది.
తన లక్ష్యాన్ని నిర్ణయించుకుంది
        అక్కడి పిల్లలకు తమ పుట్టినరోజు కూడా తెలియదని, ఎప్పుడూ కేక్‌ కూడా కట్‌ చేయలేదని తెలిసి చాలా బాధపడ్డారు. ఇలాంటి సంఘటనలు ఎన్నో ఆమె హృదయాన్ని కలచి వేశాయి. కొన్నేళ్లుగా గీతాంజలి తన నిజమైన లక్ష్యం ఎంటో నిర్ణయించుకున్నారు. 2014లో విషెస్‌ అండ్‌ బ్లెస్సింగ్స్‌ అనే ఎన్‌జీఓని స్థాపించారు. ఇది దాతలను లబ్ధిదారులతో కలుపుతూ వారికి ఆనందాన్ని పంచి, కలలను సాకారం చేసే వేదికగా మారింది.
విషెస్‌ అండ్‌ బ్లెస్సింగ్స్‌
        గీతాంజలి ప్రకారం తమ సంస్థకు ఈ పేరు పెట్టే వెనుక చాలా అర్థం దాగి వుంది. మనలో చాలా మందికి నెరవేరని కోరికలు ఉంటాయి. అయితే మనలో కొందరు కనీసం తమ అవసరాలను తీర్చుకోగలుగుతున్నారు. ఇతరులు వారి కోరికలను నెరవేర్చడంలో సహాయపడగలరు. అలా సహాయం చేసిన ప్రతిఫలంగా ఆశీర్వాదాలను పొందుతాము. అందుకే దీనికి 'విషెస్‌ అండ్‌ బ్లెస్సింగ్స్‌' అని పేరు వచ్చింది.
ఉద్యోగం తృప్తినివ్వలేదు
        గీతాంజలి విద్యావేత్త, పాత్రికేయురాలు, పరిశోధకురాలు, కాలమిస్ట్‌, పరోపకారి, పరిశోధన, పరిపాలనలో పదేండ్లకు పైగా అనుభవం ఉంది. అధిక వేతనం పొందుతూ మంచి సౌకర్యాలు ఉన్న ఉద్యోగాలు ఆమె చేశారు. కానీ అవేవీ ఆమెకు సంతృప్తిని ఇవ్వలేదు. విషెస్‌ అండ్‌ బ్లెస్సింగ్స్‌ స్థాపన తర్వాతనే ఆమె పూర్తి సంతృప్తిని అనుభవించానని ఆమె చెప్పారు.
టర్నింగ్‌ పాయింట్‌
        2014లో గీతాంజలి తన తాతను కోల్పోయిన ఒక సంవత్సరం తర్వాత ఆమె అదే పాఠశాలను సందర్శించారు. అక్కడ కొంత సమయం గడిపిన తర్వాత పిల్లలు హోలీ జరుపుకోవాలని కోరుకుంటున్నారని ఆమె గ్రహించింది. రంగులు చూడలేని చిన్నారులు రంగుల పండుగ చేసుకోవాలని అనుకోవడం ఆమెకు ఆశ్చర్యం కలిగించింది. వారి ఆలోచనను ఆమె తన స్నేహితులు, సహోద్యోగులతో పంచుకున్నారు. వారు దాని కోసం డబ్బును అందించారు. గీతాంజలి రంగులు కొని స్నేహితులతో కలసి పాఠశాలకు వెళ్లి వారి కోరిక తీర్చారు.
నేను చేయాలనుకున్నది ఇదే
        ''90 శాతం లేదా పూర్తిగా దృష్టి లోపం ఉన్న ఈ పిల్లలు రేపు లేదన్నట్టుగా హోలీ ఆడడం నేను చూశాను. అది కల్తీ లేని సంతోషం. ఈ దృష్టి లోపం ఉన్న పిల్లలు నాకు నా జీవిత దర్శనాన్ని ఇచ్చారు. ఎందుకంటే నేను చేయాలనుకుంటున్నది ఇదే అని నేను గ్రహించాను'' అని గీతాంజలి చెప్పారు.
పెద్ద కారణం కోసం పని చేస్తున్నారు
        మొదట ఎన్‌జీఓ దృష్టిలోపం ఉన్న పిల్లల కోసం పని చేయడం ప్రారంభించింది. అతి తక్కువ కాలంలోనే అనాధ శరణాలయాలు, వృద్ధాశ్రమాలు, నిరాశ్రయుల కోసం ఆశ్రయాలను ఏర్పాటు చేసేలా విస్తరించింది. ప్రారంభ రెండేండ్లలో విషెస్‌ అండ్‌ బ్లెస్సింగ్స్‌ తమను తాము నిలబెట్టుకోవడం కష్టంగా ఉన్న సంస్థలకు సహాయపడే సహాయక ఎన్‌జీఓగా పనిచేసిందని గీతాంజలి చెప్పారు. ఆ తర్వాత అనాథాశ్రమాలు, వృద్ధాశ్రమాలు మొదలైన వాటికి సహవాసం చేయడం ప్రారంభించింది.
సుమారు పది లక్షల మందికి
        ప్రస్తుతం ఎన్‌జీఓ వయసు, లింగం, ఆర్థిక, సామాజిక అడ్డంకులు, విద్య, ఆహారం, మౌలిక సదుపాయాలు, ఉపశమనం, నైపుణ్యాభివృద్ధి, ఆరోగ్యం వంటి తొమ్మిది కంటే ఎక్కువ ముఖ్యమైన సమస్యలను పరిష్కరిస్తుంది. గత ఎనిమిదేండ్లలో వీరి సేవలు సుమారు 10 లక్షల మందికి పైగా ప్రజలకు చేరువయ్యాయి. భవిష్యత్తులో మరింత ఎక్కువ మందికి చేరువ కావాలని ఆశిస్తోంది. అయితే సంస్థను స్థాపించి విజయవంతంగా నడిపించే ప్రయాణం గీతాంజలికి అంత సులువుగా సాగలేదు.
పెద్ద సవాలుతో కూడుకున్నది
        ''గత ఏడేండ్లలో నేను అనేక సవాళ్లను ఎదుర్కొన్నాను. ప్రజల నమ్మకాన్ని గెలుచుకోవడం, సాధారణంగా ఎన్‌జీఓల పట్ల సమాజ అభిప్రాయాన్ని మార్చడం పెద్ద సవాలుతో కూడుకున్నది. మేము మొదట్లో లబ్ధిదారులను సంప్రదించినప్పుడు ప్రజలలో చాలా విశ్వాసం ఉంది'' అని గీతాంజలి చెప్పారు. ఇతరుల జీవితాల్లో సంతోషాన్ని తీసుకురావాలనే గీతాంజలి సంకల్పం, ప్రతి ఒక్కరూ అవకాశం ఇస్తే ప్రతి ఒక్కరూ మార్పు తీసుకురాగలరనే దృఢమైన నమ్మకమే ప్రతి సవాలును విజయవంతంగా అధిగమించడంలో ఆమెకు సహాయపడింది.
ప్రధాన కార్యక్రమాలు
        నేడు ఆమె ఎన్‌జీఓ 16 కంటే ఎక్కువ ప్రాజెక్ట్‌లపై పని చేస్తుంది. ఇది నిరుపేదలకు సహాయం చేయడానికి అంకితం చేయబడింది. వారి జీవితాల్లో ఆనందాన్ని వ్యాప్తి చేసే అంతిమ లక్ష్యాన్ని నెరవేరుస్తుంది. ఇది ప్రస్తుతం ఢిల్లీ-ఎన్‌సీఆర్‌ అంతటా 20 కంటే ఎక్కువ కేంద్రాలను కలిగి ఉంది. భారతదేశం అంతటా ఏడు రాష్ట్రాల్లో తన ఉనికిని కలిగి ఉంది. ఎంతో మంది కోసం పనిచేస్తుంది. ఈ కేంద్రాల ద్వారా ఎన్‌జీఓ రెయిన్‌ షెల్టర్‌లను లేదా 'రైన్‌ బేస్రా' లను ప్రముఖంగా పిలిచే అభ్యాస కేంద్రాలుగా మార్చింది. ఇక్కడ వివిధ వయసుల పిల్లలకు చదవడం, రాయడం నేర్పుతుంది. అత్యంత ప్రాథమిక హక్కు అయినటువంటి విద్యాహక్కు నిరాకరించబడిన నిరుపేద పిల్లల జీవితాలలో విలువైన మార్పును తెచ్చే ప్రయత్నం చేస్తున్నది.
విద్య అందించేందుకు
        ఈ కార్యక్రమం కింద వికలాంగులు, నిరుపేదలు, హెచ్‌ఐవి, అనాథ పిల్లలకు బంధువులుగా మారడానికి దాతలు ఆహ్వానించబడ్డారు. వారి కోసం స్థిరమైన, సురక్షితమైన భవిష్యత్తును నిర్మించుకోవడానికి ఈ పిల్లల విద్యను స్పాన్సర్‌ చేస్తారు. ప్రస్తుతం 500 మంది పిల్లలకు మద్దతు ఇస్తున్నారు. దాతలు మాత్రమే కాకుండా కొన్ని సంస్థలు, కార్పొరేటర్లు కూడా దీనికి మద్దతు ఇస్తున్నారు.
రోజుకు మూడు భోజనాలు
        అంతే కాకుండా ఈ సంస్థ 'రోజుకు మూడు భోజనాలు' అనే కార్యక్రమం ద్వారా రోజూ పిల్లలతో సహా దాదాపు 500 మందికి ప్రయోజనం చేకూరుస్తుంది. ఈ కార్యక్రమం కింద నిరాశ్రయులైన పిల్లలు, స్త్రీలు, పురుషులు, వృద్ధులకు ప్రతిరోజూ పౌష్టికాహారం అందించడంతోపాటు అవసరమైన రేషన్‌ తోడ్పాటును అందజేస్తుంది. కడుపు నింపుకోవడం కోసం దొంగతనాలకు పాల్పడకుండా వారిని నివారిస్తుంది.
ఇల్లు ఇవ్వడానికి
        2018లో విషెస్‌ అండ్‌ బ్లెస్సింగ్స్‌ మరొక ప్రోగ్రామ్‌తో ముందుకు వచ్చింది. 'మన్‌ కా తిలక్‌' అనే దాని మొదటి వృద్ధాశ్రమాన్ని ప్రారంభించింది. ఢిల్లీ/ఎన్‌సిఆర్‌లో వదిలివేయబడిన వృద్ధులు, స్త్రీలకు ఇల్లు ఇవ్వడానికి ఈ షెల్టర్‌ ఉద్దేశించబడింది. ఎన్‌జీఓ వృద్ధాశ్రమంలో అన్ని సౌకర్యాలను పూర్తిగా ఉచితంగా అందిస్తుంది. ఇప్పటి వరకు సంస్థ 60 మంది సంభావ్య లబ్ధిదారులకు చేరువైంది. వీరిలో చాలా మంది వారి కుటుంబాలతో పునరావాసం పొందారు.
స్వచ్ఛంద సంస్థకు పర్యాయపదంగా
        గతంలో ఈ సంస్థ బీహార్‌, నేపాల్‌, కేరళ, అస్సాంలోని ప్రజలకు కూడా సహాయ అవసరాలను అందించింది. అదనంగా ప్రతి సంవత్సరం శీతాకాలంలో సంస్థ తన వింటర్‌ రిలీఫ్‌ ప్రాజెక్ట్‌ కింద ఉపశమనాన్ని అమలు చేస్తుంది. ఇందులో భాగంగా డిసెంబరు నుండి ఫిబ్రవరి వరకు దుప్పట్లు, స్వెటర్లు, మఫ్లర్లు, సాక్స్‌, గ్లోవ్స్‌, నిరుపేదలకు ఆహారాన్ని పంపిణీ చేయడానికి బయలుదేరుతుంది. సగటున ప్రతి సంవత్సరం సంస్థ 3,000 మంది నిరాశ్రయులైన మద్దతునిస్తుంది. గీతాంజలి ఇప్పుడు తన స్వచ్ఛంద సంస్థకు పర్యాయపదంగా ఉండాలని కోరుకుంటోంది. తన సేవలు మరింత మందికి వ్యాప్తి చేయాలని భావిస్తోంది.


- సలీమ