దేశానికి స్వాతంత్య్రం రాకముందే అంటే 1912లోనే కాలేజీ విద్యార్థినులు పీరియడ్‌ లీవ్‌ తీసుకున్నట్టు కేరళ రాష్ట్ర రికార్డులు చూపిస్తున్నాయి. ఇన్నేండ్లు గడుస్తున్నా భారతదేశంలో దీనిపై ఇంకా చర్చ జరుగుతూనే ఉంది. అమ్మాయిలకు, మహిళలకు ఆ సమయంలో సెలవులు మంజూరు చేసేందుకు సంస్థలు ఎందుకు అంగీకరించడం లేదు?
32 ఏండ్ల కిందట తీవ్రమైన ఋతు నొప్పితో నా క్లాస్‌మేట్‌లలో ఒకరు ఒక రోజు సెలవు తీసుకుంది. కానీ పాఠశాల టీచర్‌ ''ఇది ప్రతి నెలా వచ్చేదే, దీన్ని ఓ సాకుగా చూపించకు'' అని కోప్పడింది. అయితే 1912లో త్రిపుణితురలోని ప్రభుత్వ బాలికల పాఠశాల (ఎర్నాకులం జిల్లా) మహిళా విద్యార్థినులను 'పీరియడ్‌ లీవ్‌' తీసుకోవడానికి అనుమతించిందని చూపించే రికార్డులు ఉన్న రాష్ట్రం కేరళ. ఇప్పుడు నాకు 40 ఏండ్లు దాటాయి. కానీ పెద్దగా ఏమీ మారలేదు. పీరియడ్‌ లీవ్‌కి సంబంధించిన చర్చ ఎప్పటిలాగే ఉంది. పాఠశాలలు, కళాశాలలు, కార్యాలయాల్లో ఋతుస్రావ అంశం ఇప్పటికీ చర్చనీయాంశం కావడం లేదు.
అంటరానివారిగా...
ఋతుస్రావంపై చుట్టుపక్కల వారు చూపించే నిషేధంతో మహిళలు స్పందించాల్సినంతగా స్పందించడం లేదు. వార్తాపత్రికలో చుట్టబడిన, నల్లటి బ్యాగ్‌లలో ప్యాక్‌ చేయబడిన శానిటరీ న్యాప్‌కిన్‌లను సరిగా ఉపయోగించేందుకు, ఉపయోగించిన వాటిని పారవేసేందుకు కోట్ల మంది మహిళలు సరైన మార్గాలను కనుగొనడం లేదు. పీరియడ్‌ లీవ్‌ కేసులో 'పెయిడ్‌ పీరియడ్‌ లీవ్‌' అనే అంశం చాలా మందికి కష్టమైన చర్చగా కనిపిస్తోంది. ఇది అనారోగ్య సెలవు నుండి భిన్నంగా ఉండాలి. మహిళలు తమకు అవసరమైనప్పుడు, ఎప్పుడు ఉపయోగించుకునేలా ప్రభుత్వ నిర్దేశిత పీరియడ్‌ లీవ్‌లు ప్రతి నెలా ఉండాలి. పీరియడ్స్‌ సమయంలో మహిళలు అంటరాని వారిగా చూపబడుతున్నారు. ఆ సమయంలో ఋతు పరిశుభ్రత సైతం పాటించలేకపోతున్నారు. వీటితో పాటు సమాజంలోని వివక్ష కూడా పీరియడ్‌ లీవ్‌పై చర్చజరగకుండా చేయడంలో ముఖ్యమైన పాత్ర పోషిస్తున్నాయి. ఆ సమయంలో స్త్రీలు అనేక ఇబ్బందులు ఎదుర్కొనే అవకాశం ఉంది. ప్రీమెన్‌స్ట్రల్‌ సిండ్రోమ్‌, అధిక రక్తస్రావం, కడుపు నొప్పి, వికారం, తలనొప్పి, సాధారణమైన అసౌకర్యం ఇలా ఎన్నో ఉంటాయి.
పీరియడ్‌ సమస్యలు అనేకం
ఋతు సంబంధిత రుగ్మతలలో డిస్మెనోరియా (బాధాకరమైన నొప్పి), ఒలిగోమెనోరియా (అరుదుగా వచ్చే పీరియడ్స్‌), మెట్రోరేజియా (క్రమం లేని వ్యవధిలో రక్తస్రావం) ఉన్నాయి. మహిళల్లో సాధారణమైన ఎండోమెట్రియోసిస్‌, పీపీఒఎస్‌ వంటి పరిస్థితులు కూడా బాధాకరమైన పరిస్థితులకు దారితీయవచ్చు. 1992లోనే బీహార్‌ ప్రభుత్వ రంగంలో 45 ఏండ్ల వయసు వరకు పనిచేసే మహిళలకు రెండు రోజుల సెలవును ప్రకటించింది. 2017లో ముంబైకి చెందిన డిజిటల్‌ మీడియా స్టార్టప్‌ కల్చర్‌ మెషిన్‌ మహిళా ఉద్యోగులకు ఒక రోజు సెలవు ఇవ్వడానికి అనుమతిని ప్రకటించింది. ప్రస్తుతం దేశంలోని స్విగ్గీ, మాతృంబి, మాగ్జ్టర్‌, వెట్‌ అండ్‌ డ్రై, ఇండిస్టీఎఆర్‌సి, ఱV×ూAచీAచీ, +శీఓశీశీజూ, హార్స్‌ స్టేబుల్‌ న్యూస్‌లతో సహా మొత్తం 12 కంపెనీలు చెల్లింపు పీరియడ్‌ సెలవులను అందిస్తున్నాయి.
రుతుక్రమ ప్రయోజనాల బిల్లు
2018లో రుతుక్రమ ప్రయోజనాల బిల్లు పార్లమెంట్‌లో ప్రవేశపెట్టబడింది. ఇది రెండు రోజుల రుతుక్రమ సెలవులు, కార్యాలయంలో మెరుగైన విశ్రాంతి సౌకర్యాలను నిర్దేశిస్తుంది. అయితే ఇది ఇంకా ఆమోదం పొందాల్సి ఉంది. ఫుడ్‌ డెలివరీ దిగ్గజం జొమాటో 2020లో మహిళలు ఏడాదికి గరిష్టంగా 10 రోజుల పీరియడ్‌ లీవ్‌ను పొందవచ్చని ప్రకటించినప్పుడు అది తీవ్ర ప్రతిచర్యలకు దారితీసింది. ఈ విధానాన్ని చాలా మంది ప్రశంసించబడినప్పటికీ ఇతరులు ఎత్తి చూపారు. దాని వ్యవస్థాపకులు, సీఈఓ అయిన దీపిందర్‌ గోయల్‌ ''పీరియడ్‌ లీవ్‌ కోసం దరఖాస్తు చేయడంలో ఎటువంటి అవమానం లేదా కళంకం ఉండకూడదు. మీరు నిజంగా పనికి హాజరు కాలేకపోతే మాత్రమే ఈ సెలవులు ఉపయోగించబడతాయి. పెండింగ్‌లో ఉన్న ఇతర పనుల కోసం ఈ సెలవులను దుర్వినియోగం చేయవద్దు. ప్రియమైన పాఠకులారా..? ఇది హెచ్చరిక, హెచ్చరిక లేదా ఆందోళన కలిగించే విషయమా అనే దానిపై చర్చించడానికి మేము మీకు వదిలివేస్తున్నాము'' అని పోస్ట్‌ చేశారు.
సెలవులు ఎందుకు అడుగుతారు?
ఈ పోస్ట్‌ ఎన్నో ప్రశ్నలకు దారి తీసింది. కొంతమంది మహిళలు పీరియడ్స్‌ సెలవు ఎందుకు అడుగుతారు? ఎందుకంటే పీరియడ్స్‌ సమయంలో మన శరీరం ఒక్కోలా ఉంటుంది. నొప్పి కూడా భిన్నంగా ఉంటుంది. మేల్కొలుపు ప్రకటన అని ఎగతాళి చేయడం కంటే అర్థం చేసుకోవడం, సానుభూతి పొందడం ఎందుకు కష్టం? ఒక కంపెనీ పీరియడ్‌ లీవ్‌ను మంజూరు చేసినప్పుడు అది స్త్రీలు తమ జీవితాల్లో చాలా కాలం పాటు ఏమి అనుభవిస్తారో గుర్తించడం, అర్థం చేసుకోవడం. (మహిళలు పీరియడ్స్‌ను దుర్వినియోగం చేసుకుంటారని జోమాటో సూచించనప్పటికీ) నెల నెలా విపరీతమైన అసౌకర్యం, నొప్పి వచ్చినప్పుడు విశ్రాంతి తీసుకునే హక్కు ఆమెకు లేదు. కంపెనీలు విధానాలను రూపొందించవచ్చు. విషయాలను సరిగ్గా సెట్‌ చేయగలవు. అయితే మహిళలు తమ శరీరాల గురించి మాట్లాడేందుకు సౌకర్యవంతంగా ఉండాలి.
గుండెపోటుల వలె ఉంటుంది
కంపెనీలు కూడా దీన్ని అనుకూలంగా భావించడం మానేయాలి. మహిళలు ఇప్పటికే తమ నొప్పిని పరిష్కరించుకోకుండా సమస్యలను ఎదుర్కొంటున్నారు. వాస్తవానికి పీరియడ్స్‌ నొప్పులు గుండెపోటుల వలె తీవ్రంగా ఉంటాయని అధ్యయనాలు వెల్లడించాయి. అయినప్పటికీ మనం ఇప్పటికీ ఆలోచిస్తున్నాను. నాకు చాలా నొప్పిగా ఉన్నందున ఒక రోజు సెలవు తీసుకుంటే నేను ఉద్యోగం నుండి తొలగించబడతానా? లాంటి ఆందోళనలు ఉన్నాయి.
భారతదేశ సమస్య
స్పానిష్‌ ప్రభుత్వం ఇటీవల ఒక బిల్లును ఆమోదించింది. ఇది అపరిమిత మొత్తంలో చెల్లింపు 'ఋతు సెలవు'ను మంజూరు చేస్తుంది. ఇక్కడ ఒక మహిళ ఆరోగ్య సమస్యను రాష్ట్రం గుర్తించడం అభినందనీయం. ఎక్కువ జనాభా ఉన్న భారతదేశం వంటి దేశంలో దీన్ని ప్రవేశపెడితే అసంఘటిత రంగంలో పనిచేస్తున్న మహిళలను కూడా పరిగణనలోకి తీసుకుంటారా అనేది మరో ప్రశ్న. కేరళలోని నా పూర్వీకుల గ్రామంలో ఇంటి సహాయానికి కాలానుగుణంగా పని జరుగుతుంది. ఎక్కువగా పంటలు విత్తేటప్పుడు, కోత సమయంలో. ఆమెకు తీవ్రమైన రక్తస్రావం, నొప్పి ఉన్నప్పటికీ ఒక్కరోజు కూడా సెలవు తీసుకోలేదు. ఎందుకంటే ఆమె వేతనాన్ని కోల్పోతుంది. 2019లో విడుదలైన ఒక షాకింగ్‌ నివేదిక ఏమిటంటే మహారాష్ట్రలోని బీడ్‌లో 13,000 మంది చెరకు మహిళా రైతులు బహిష్టు, ప్రసవం, ఇతర కారణాల వల్ల వచ్చే ఆరోగ్య సమస్యలతో సెలవులు తీసుకుని వేతనాలను కోల్పోకుండా ఉండటానికి గర్భాశయ శస్త్రచికిత్స చేయించుకున్నారు. కార్పొరేట్‌ భారతదేశంలో అయిన, గ్రామాలలో పనిచేసే మహిళ అయినా ఆమె ఆరోగ్యం పట్ల శ్రద్ధ చాలా తక్కువగా కనిపిస్తుంది. మరో విషయం ఏమిటంటే మనమందరం కొంచెం విశ్రాంతి తీసుకుంటే పని చేయగలము. ముఖ్యంగా మన గర్భాశయం లోపల యుద్ధం చేస్తున్న రోజుల్లో. యుద్ధ (రక్తం) గీతలు గీయవలసిన అవసరం లేదు. 'పీరియడ్‌ లీవ్‌' అనేది కార్యాలయ నిఘంటువులో మరొక పదంగా మారుతుంది.
- రేఖా బాలకృష్ణన్‌
