సినిమాల్లో పెద్ద పెద్ద కొండలపై నుండి నదుల్లోకి దూకడం మనం చూస్తుంటాము. అవి వాస్తవానికి వాళ్ళు చేసిన సాహస విన్యాసాలు కావు. స్టంట్‌ ఆర్టిస్టులు చేసే సాహసాలు. అయితే అలాంటి ఆర్టిస్టులు కేవలం మగవారు మాత్రమే ఉంటారు. కానీ బాలీవుడ్‌లో మొదటి స్టంట్‌ ఉమెన్‌గా సనోబర్‌ పర్దివాలా చరిత్ర లిఖించింది. ఇప్పటి వరకు 145 సినిమాల్లో పనిచేసింది. గాలిలో, నీటిలో, నేలపై ఇలా ఎన్నో విన్యాసాలు చేసిన ఆమె గురించి నేటి మానవిలో...
            సనోబర్‌ పర్దివాలా తన 12వ ఏట నుంచి బాలీవుడ్‌లో స్టంట్‌ డబుల్‌గా పనిచేస్తోంది. 2009లో మణిరత్నం బహుభాషా చిత్రం రావణ్‌ షూటింగ్‌లో ఉన్నప్పుడు ఆమె కేరళలోని అతిరాపల్లి జలపాతం దగ్గర 300 అడుగుల కొండపై నుండి దూకవలసి వచ్చింది. చిత్రీకరించబడిన దృశ్యం మాత్రం హీరోయిన్‌ కొండపై నుండి దూకి ఆత్మహత్యకు ప్రయత్నిస్తున్నట్టు చూపిస్తుంది. అయితే ఆమె చివరికి రాళ్ళు, చెట్లు, కొమ్మల గుండా పడి చివరకు నదిలో పడిన తర్వాత బతికి బయటపడింది. దీన్ని మళ్ళీ రీ టేక్‌ చేయవలసిందిగా మణిరత్నం కోరారు. అయితే నేను చేసిన సీన్‌ కొంచెం ఎక్కువ 'ప్రొఫెషనల్‌'గా ఉందని మణిరత్నం చెప్పారు. నా దుస్తులు, నా జుట్టు ఏదైనా సరే బాధపడవద్దని ఆయన నన్ను కోరాడు. నేను చేసే స్టంట్‌ దాని సొంత బాడీ లాంగ్వేజ్‌ కలిగి ఉండా. అదే ఇప్పటికీ నాకు మనుగడను చూపుతుంది. ఈ స్టంట్‌ నాకు టారస్‌ వరల్డ్‌ స్టంట్‌ అవార్డ్‌కు నామినేట్‌ చేసింది'' అని సనోబర్‌ చెప్పారు. మరొక సందర్భంలో అదే చిత్రం కోసం షూటింగ్‌ చేస్తున్నప్పుడు ఈసారి 150 అడుగుల డ్రాప్‌ సమయంలో సేఫ్టీ కేబుల్‌లలో ఒకటి విరిగింది. సనోబర్‌ ఒక జలపాతం పక్కన, పైకి లేదా కిందికి వెళ్ళడానికి మార్గం లేకుండా సుమారు 75 అడుగుల వద్ద నిలిపివేయబడింది.
ప్రశాంతంగా ఉండడమే
            కొన్ని అనూహ్య పరిస్థితులలో సనోబర్‌ ప్రశాంతంగా ఉండేందుకు ప్రాధాన్యం ఇస్తుంది. ''కేబుల్‌ను సరిచేయడానికి దాదాపు 30 నిమిషాలు పట్టింది. నేను వేచి ఉండటం తప్ప ఏమీ చేయలేనని నాకు తెలుసు. నా స్వరంలో నేను అరిచినా అది జలపాత శబ్దాలలో కలిసిపోతుంది. నేను చేయగలిగింది నిస్సారమైన శ్వాసపై దృష్టి పెట్టడం, జలపాతాన్ని చూసి ఆనందించడం, ధ్యాన స్థితిలోకి వెళ్లడం. సమస్య ఏదైనా వారు దానిని త్వరగా పరిష్క రిస్తారని తెలుసు కోవడం'' ఆమె చెప్పింది.
చిన్నతనంలోనే...
            ప్రస్తుతం సనోబర్‌ బాలీవుడ్‌ మొదటి స్టంట్‌ ఉమెన్‌గా ప్రసిద్ధి చెందింది. 12 సంవత్సరాల వయసులోనే ఆమె కరాటేలో బ్లాక్‌ బెల్ట్‌ సంపాదించింది. నక్షత్ర డైమండ్స్‌ కోసం ఒక యాడ్‌ షూట్‌ కాల్‌ వచ్చినప్పుడు ఆమె ఐశ్వర్య రారుకు డబుల్‌గా కొన్ని సోమర్‌సాల్ట్‌లు, జిమ్నాస్టిక్‌ కదలికలను ప్రదర్శించింది. అప్పుడు ఆమె వయసులో చిన్నది కావచ్చు. కానీ నిబద్ధతతో కూడిన మార్షల్‌ ఆర్టిస్ట్‌గా మంచి పేరు తెచ్చుకుంది.
మార్షల్‌ ఆర్ట్స్‌లో...
            ''నేను అప్పటికే జాతీయ స్థాయిలో గెలిచి మార్షల్‌ ఆర్ట్స్‌లో ఉన్నాను. మీరు పోరాటంలో ఉన్నప్పుడు ఇది బౌట్‌ గురించి కాదని మీరు అర్థం చేసుకుంటారు. మీరు ప్లాన్‌ చేయండి, వ్యూహరచన చేయండి, ప్రతి కదలికలోని లాభాలు, నష్టాలను తెలుసుకోండి. సెకనులో కొంత భాగాన్ని లెక్కించడం నేర్చుకోండి. మీకు ఆలోచించడానికి మైదానంలో సమయం లేదు. నేను చాలా మంచి బాక్సర్‌ని అని మీరు ఎందుకు అనుకుంటున్నారు. నాకు బాక్సింగ్‌ చేయడం తెలుసు కాబట్టి. నా మెదడు వ్యూహరచన చేయగలదు, విశ్లేషించగలదు, ప్రతిపక్ష కదలికను అర్థం చేసుకోగలదు. ఆ క్షణంలో ప్రతిస్పందించగలదు'' ఆమె చెప్పింది.
నైపుణ్యాన్ని పెంచుకున్నాను
            ఈ రిఫ్లెక్స్‌లు అత్యంత చిన్న వయసులోనే అభివృద్ధి చెందాయని, ఆమె ప్రయాణంలో డబుల్‌గా మంచి స్థానంలో నిలిచిందని సనోబర్‌ చెప్పారు. ''నేను స్టంట్స్‌ చేయడంలో కచ్చితంగా నైపుణ్యాన్ని పెంచుకున్నాను. దర్శకుడు ఏమి కోరుకుంటున్నాడో నేను అర్థం చేసుకోగలను అని నా షూట్‌ మొదటి రోజునే నాకు అర్థమైంది. నా ముఖాన్ని నిర్దిష్ట కోణంలో ఎలా వంచాలి, తద్వారా కెమెరా ముఖాన్ని చూడదు, జుట్టును మాత్రమే చూస్తుంది. నాకు ఆ స్థాయి అవగాహన ఉంది. నేను దానిని పరిపక్వత అని పిలవను. కానీ నాకు ఆ స్థాయి అవగాహన ఉంది. దీని కోసం రిఫ్లెక్స్‌లు నిర్మించబడ్డాయి'' ఆమె చెప్పింది.
పదిహేను సంవత్సరాలకే
            సనోబర్‌ పాఠశాల చదువు పూర్తి చేసే సమయానికే 40 సినిమాల్లో స్టంట్‌ డబుల్‌గా పనిచేసింది. ఆమె కేవలం 15 సంవత్సరాల వయసులో 'భూత్‌' చిత్రం కోసం భవనం 16వ అంతస్తు నుండి దూకడం వంటి కొన్ని ఆసక్తికరమైన అనుభవాలను గుర్తుచేసుకుంది. హీరో: ది లవ్‌ స్టోరీ ఆఫ్‌ ఎ స్పైలో ప్రీతి జింటాకు ద్విపాత్రాభినయం చేసింది. ఆమె ''పాకిస్థాన్‌ వైపు నదిలో ప్రజలు కూరుకుపోయే పెద్ద బాంబు బ్లాస్ట్‌ సీక్వెన్స్‌''లో భాగం. ''మొత్తం సీక్వెన్స్‌ గ్లాస్‌ పగలడంతో పాటు నీరు, మంటలను చూపించింది. ఇది ఒక గ్లాస్‌ హౌస్‌లో చిత్రీకరించబడింది. ప్రతి ఒక్కరూ నీటిలోకి జారడంతో ఒక పెద్ద వేదిక విరిగిపోయింది'' అని ఆమె గుర్తు చేసుకుంది.
సవాలుగా ఉంది
            ఇటీవల సనోబర్‌ షంషేరా కోసం ఒక గమ్మత్తైన సన్నివేశాన్ని చిత్రీకరించారు. అక్కడ ఆమె నీటి అడుగున దృక్పథాన్ని చూపించడానికి కనీసం 15 అడుగుల నుండి డైవ్‌ చేయాల్సి వచ్చింది. ''దానిని చిత్రీకరించడం, ఫ్రేమ్‌ చేయడం, నీటి అడుగున సరైన లైటింగ్‌ ఇవ్వడం, చీరలో 20 అడుగుల కిందికి వెళ్లి కొద్దిగా ఈత కొట్టడం సవాలుగా ఉంది. ఆక్సిజన్‌ లేదా శ్వాస ఉపకరణాలు లేవు. దీన్ని చేయడానికి శ్వాస వ్యాయామాలు, ప్రశాంతంగా ఉండటం అవసరం. ఎందుకంటే బహుళ టేక్‌లు ఉన్న సందర్భాలు ఉన్నాయి. అలాగే ఊపిరి పీల్చుకుంటాం అంతేకాకుండా నీటిలో చాలా చల్లగా ఉంటుంది'' ఆమె చెప్పింది.
పదేపదే గుర్తు చేసేది
           కొన్ని సంవత్సరాల కిందట ''స్టంట్‌ ఉమన్‌'' అనే భావన లేదని సనోబర్‌ అంటుంది. ఆమె గురంచి చెప్పేటప్పుడు కూడా 'స్టంట్‌మ్యాన్‌ కో బులావో' (స్టంట్‌మ్యాన్‌ని పిలవండి) అనేవారు. ఆమె దీన్ని సరిదిద్దడానికి 'మీరు నన్ను స్టంట్‌ ఉమన్‌ అని పిలవండి' అని పదే పదే వారికి గుర్తు చేసేది. ప్రముఖ బాలీవుడ్‌ నటీనటులతో కలిసి పనిచేసిన ఈ స్టంట్‌ ఉమన్‌ తన పేరు సినిమా క్రెడిట్స్‌లో కనిపిస్తుందా అనే దాని గురించి పెద్దగా బాధపడటం లేదు. ''గత ఐదేండ్ల నుండి ప్రతి వ్యక్తి వారు చేసిన పనికి గుర్తింపు పొందుతున్నారు. కానీ ఇది పెద్ద సమస్య అని నేను అనుకోను'' అని సనోబర్‌ చెప్పారు.
కొరియోగ్రాఫర్‌గానే ఉంటా
           స్టంట్‌ డబుల్స్‌ అనేది మూవీ స్టంట్‌ ఆర్టిస్ట్స్‌ అసోసియేషన్‌లో భాగంగా వారికి వైద్య బీమాను అందజేస్తుంది. చెల్లింపులు క్రమబద్ధీకరించబడి, పని పరిస్థితులు అనుకూలంగా ఉండేలా చూసుకోవాలి. నటుడు అక్షరు కుమార్‌ ఈ ప్రయత్నానికి చాలా మద్దతుగా నిలిచారని సనోబర్‌ అంటుంది. కానీ ఆమె తీసుకుంటున్న రిస్క్‌కు తగిన రాబడి ఉందా అని ఆమెను అడిగితే ''నేను తీసుకునే రిస్క్‌ మొత్తానికి డబ్బు సరిపోదు. ఇది పూర్తిగా పనితీరుకు సంబంధించింది మాత్రమే. 10 సంవత్సరాల తర్వాత మీరు ఎక్కడ ఉంటారు అని నన్ను అడిగితే సినిమా సెట్‌లో అని మాత్రం చెప్పగలను. ఎందుకంటే ఇది నాకు చాలా ఇష్టమైనది. నేను విన్యాసాలకు కొరియోగ్రఫీ చేస్తాను లేదా సేఫ్టీ కోఆర్డినేటర్‌ లేదా రెస్క్యూ డైవర్‌గా ఉంటాను. ఎందుకంటే నేను వీటికి అర్హత కలిగి ఉన్నాను. వేరే ఏమీ నాకు కనిపించడం లేదు. నా హృదయం ఎప్పుడూ ఇక్కడే ఉంటుంది'' అంటూ సనోబర్‌ తన మాటలు ముగించింది.