అమృతోత్సవాలు ఘనంగా నిర్వహిస్తున్న సంధర్భమిది. ఏడున్నర దశాబ్దాలుగా ఈ దేశంలో మహిళాశక్తి నిర్వీర్యం కావడం చూస్తూనే ఉన్నాం. ప్రకతిలో సగభాగమైన మహిళ శక్తియుక్తులను వినియోగించుకోవడంలో ఈ పురుషాధిక్య సమాజం ఉద్దేశపూరితంగానే నిర్లక్ష్యం చేస్తున్నట్లు గత చరిత్ర బోధిస్తున్నది. మహిళల్లో అవిద్య, ఇంటర్నెట్‌ అజ్ఞానం, భాషా హద్దులతో పేద మహిళలు అభివృద్ధికి దూరంగా, పేదరికానికి సమీపంగా మగ్గుతూనే ఉన్నారు. విద్యావంతులైన మహిళలు కూడా అర్హతకు తగిన ఉద్యోగాలు, ఉద్యోగాలకు తగిన వేతనాలు పొందడంలో విఫలం అవుతున్నారు.
ఆధునిక మహిళాలోకం: మానవీయత పలుచబడడం, విడాకుల సంస్కృతి పెరగడం, సింగిల్‌ పేరెంటింగ్‌ భావనలు సర్వసాధారణం కావడం, సహజీవన విధానాలు బయట పడడం, సువిశాలా భవనాల్లో మానవ సంబంధాలు పలుచబడడం లాంటి ''నవ్య నాగరికతలు'' మొలకెత్తుతూనే ఉన్నాయి. ప్రస్తుతం దేశంలో 432 మిలియన్ల మహిళలు పని చేయగల స్థితిలో ఉండగా, వీరిలో 343 మిలియన్ల మహిళలు అసంఘటిత రంగంలోనే ఉన్నారు. దేశ జీడీపీలో 18శాతం మహిళలు అందిస్తున్నట్లు గణాంకాలు వివరిస్తున్నాయి. కరోనా విపత్తు సమయంలో లక్షల మంది యువత, ముఖ్యంగా మహిళలు ఉద్యోగ ఉపాధులను కోల్పోయిన సంగతి మనకు తెలుసు. ఉన్నత విద్య లేకపోవడం, వివాహ సంబంధ సమస్యలు, సంతాన బాధ్యతలు, కుటుంబ భద్రత, పని ప్రదేశం నుంచి దూరంగా ఉండడం, రవాణా వసతుల కొరత, గృహ సంబంధ బంధనాలు, లింగ వివక్ష, అసమాన వేతనాలు, ఆర్థిక స్వేచ్ఛ లేకపోవడం, ఆడది వంటింటి కుందేలని భావించడం, చులకన భావం లాంటి పలు సమస్యలతో మహిళలు తమ నైపుణ్యాలను అణచుకోవడం సోచనీయం. మహిళా సాధికారత, మహిళా స్వేచ్ఛలకు వ్యత్యాసాలను తెలుసుకోవాలి. విద్యార్హతలు పెరిగితే వేతనాలు, గౌరవం, ఆర్థిక స్వేచ్ఛలు అధికం అవుతాయి.
ప్రభుత్వ చొరవ: ప్రభుత్వాలు అర్హత కలిగిన మహిళలకు డిజిటల్‌ అక్షరాస్యత కల్పిస్తూ సరైన ఉద్యోగాలను కల్పించుటకు కృషి చేయాలి. అంకుర సంస్థల స్థాపనలో మహిళల్ని ప్రోత్సహించడానికి చొరవ తీసుకోవాలి. డిజిటల్‌, ఫైనాన్సియల్‌ లిటరసీ కల్పనతో పట్టణ, గ్రామీణ మహిళలకు సరైన శిక్షణ వ్యవస్థలు కల్పించాలి. కేంద్ర కార్మిక మంత్రిత్వశాఖ నేతృత్వంలో సామాజిక భద్రత కేంద్రంగా ఆన్‌లైన్‌ ట్యూటర్స్‌, ట్రేనర్స్‌, సెల్లర్స్‌, ట్రావెల్ ఏజంట్లు, ఐటి సంబంధ ఉద్యోగాలు, ఫ్రీలాన్సర్స్‌, క్లౌడ్‌ కిచెన్‌ ఆపరేటర్స్‌, ఎంటర్‌ప్యూనర్‌షిప్‌ లాంటి రంగాల్లో మహిళాలోకాన్ని సమర్థవంతంగా వినియోగించుకోవలసి ఉంది. ప్రస్తుతం పనికి ఆహార పథకం (యంజియన్‌ఆర్‌ఈజిఏ) ద్వారా 50 శాతం మహిళలు లబ్ది పొందడానికి అవకాశం ఉండగా, కేంద్ర ప్రభుత్వం ఆ పథకాన్ని నీరుగార్చ పూనుకోవడం విచారకరం. దేశవ్యాప్తంగా 6.9 మిలియన్ల స్వయం సహాయక బృందాలలో కొనసాగుతున్న 70 మిలియన్ల మహిళలకు ప్రభుత్వం తగిన ప్రోత్సాహకాలు అందిస్తే ఎంతో ప్రయోజనం ఉంటుంది. ప్రస్తుతం వైద్య ఆరోగ్యశాఖలో మాత్రమే అధిక మొత్తంలో మహిళాశక్తి వినియోగం జరుగుతున్నదని మనకు తెలుసు. వీటికి తోడుగా 'నేషనల్‌ రూరల్‌ లైవ్‌లీవుడ్‌ మిషన్‌', 'స్వచ్ఛ భారత్‌ మిషన్‌' లాంటి ఇతర పథకాలు కూడా మహిళలకు అందుబాటులోకి వచ్చినా, ఆచరణలో అనేక లోపాలున్నాయి.
అంకుర సంస్థల్లో మహిళలు: భారతదేశ సమగ్రాభివృద్ధిలో అంకుర సంస్థల (స్టార్ట్‌అప్స్‌) పాత్ర వెలకట్టలేనిది. ప్రపంచంలోనే 3వ అతి పెద్ద అంకుర వ్యవస్థ కలిగిన భారత్‌లో మహిళలకు ప్రాధాన్యత పెంచాల్సి ఉంటుంది. డిజిటల్‌ ఇండియాలో దాదాపు 10 శాతానికి పైగా అంకుర సంస్థలు మహిళలు ప్రారంభించడం హర్షదాయకమేగానీ, జనాభాలో సగభాగమైన మహిళల శక్తియుక్తులను సమర్థవంతంగా వినియోగించుకోవడంలో ప్రభుత్వాలు విఫలమైనాయనే చెప్పాలి. మహిళల్ని దేశాభివృద్ధిలో భాగం చేయడానికి అవసరమైన ప్రణాళికలు, పథక రచనలు, పాలసీలు తీసుకురావలసి ఉంది. ఆధునిక డిజిటల్‌ యుగంలో మహిళలు అన్ని రంగాల్లో రాణించడం, స్వచ్ఛందంగా చొరవ తీసుకోవడం జరుగుతున్నది. లింగ వివక్ష వేళ్లూనుకున్న సమాజంలో మహిళా లోకం వంటింటి కంచెలను తెంచుకొని రక్షణ రంగంతోపాటు మాన్యుఫాక్చరింగ్‌ రంగాల్లో కూడా తమని తాము రుజువు చేసుకోవడం చూస్తున్నాం.
దేశ యువ జనాభాకు సరిపోయే ఉద్యోగాలను కల్పించుట అసాధ్యమైన రోజుల్లో పలు ఉపాధుల కల్పన మార్గాలను శోధించాల్సి ఉంటుంది. దేశ ఆర్థికాభివృద్ధిలో మహిళల నైపుణ్యాలను జోడించి స్త్రీశక్తిని సద్వినియోగ పరుచుకోవలసిన సమయమిది. మహిళా సాధికారత, లింగ సమానత్వాలు, మానవ హక్కు లకు ఊతం ఇవ్వాలి. సమాన అవకాశాలు, సమాన వేతనాలు కల్పించుట ద్వారా మహిళాశక్తిని గౌరవించాలి. సాధికారత, సమానత్వాలే మహిళా భ్యుదయా నికి పునాదులని గమనించాలి. స్త్రీ శక్తిని గుర్తించిన పొదరిల్లుగా, సుస్థిరాభివృద్ధికి నెలవుగా నిలుస్తుందని తెలుసుకోవాలి.
- డాక్టర్‌ బుర్ర మధుసూదన్‌రెడ్డి
సెల్‌:9949700037
