ప్రపంచానికి జ్ఞానబోధ చేశామని, తామే విశ్వగురు వులమని సగర్వంగా ప్రకటించుకునే మనువాదులు కనీసం తమ దేవుళ్ళను తాము సృష్టించుకోలేకపోయారు. ఈ దేశ నాగరికత కన్నా ముందే విలసిల్లిన ఈజిప్టు, గ్రీకు, బాబిలోనియన్‌ సంస్కృతుల నుండి ఏఏ అంశాలు ఎలా స్వీకరించారో నిశితంగా పరిశీలిస్తే, అనేక విషయాలు అవగత మవుతాయి. తప్పులేదు. ఒకే భూమి మీద పక్కపక్కనే వేరువేరు దేశాలలో నివసిస్తున్నప్పుడు కొన్ని అంశాలు ఇటు నుండి అటు వెళ్ళి ఉంటాయి, కొన్ని అటు నుండి ఇటు వచ్చి ఉంటాయి. ఇచ్చి పుచ్చుకోవడమన్నది మంచి లక్షణం. కానీ, పుచ్చుకున్నది నిజాయితీగా, హుందాగా ఒప్పుకోగలగాలి. అప్పుడే గౌరవం పెరుగుతుంది. ఈజిప్టు సంస్కృతి నుండి తీసుకుని, పేర్లు మార్చుకుని హిందూ దేవీ దేవతలుగా స్థిరపరుచుకున్న కొన్ని పురాణ పాత్రల గూర్చి ఇక్కడ పరిశీలిద్దాం!
మన భారతదేశం మీద అలెగ్జాండర్‌ దండయాత్ర చేశాడని మనం చిన్నప్పుడు చరిత్రలో చదువుకున్నాం. అయితే ఆయన దండయాత్ర ఇంకా దేనికి ఉపయోగపడింది అనేది ఈ దేశంలోని మనువాదులు కప్పిపుచ్చారు. అలాంటప్పుడు ఇక మనకేం బోధిస్తారు? కానీ, వివరాల్లోకి పోతే వైదికులు ఏర్పరుచుకున్న దేవుళ్ళ బండారమంతా బయటపడుతుంది. చాలా విషయాలు దాచిపెట్టారు. లేదా బయటికి రాకుండా జాగ్రత్త పడ్డారు- అని అనిపిస్తుంది. అయితే ఎప్పుడో పూర్వకాలం నాటి వైదికులు చేసిన తప్పిదాలకు, మనం సమకాలీనంలో ఉన్న వారిని నిందించగూడదు. అసలయితే ఈజిప్టు, గ్రీక్‌ దేవీదేవతలు, పురాణ పాత్రలు అన్నీ అలెగ్జాండర్‌ దండయాత్రతోనే ఈ భారత భూభాగం మీద దాడి చేశాయి. చొరబడ్డాయి, అలెగ్జాండర్‌ సైన్యంలో ఉన్న సైనికుల ఇష్టాఇష్టాలు, విశ్వాసాలు అన్నీ ఈ దేశానికి చేరాయి. ఇక్కడి వారి మీద తప్పకుండా ప్రభావం చూపాయి. ఆ విధంగా ఈ దేశానికి దేవీ దేవతల దిగుమతి జరిగింది.
ఇవి స్థానికంగా ఉన్న మూలవాసుల - చార్వాక ఆలోచనా విధానం మీద బలంగా దెబ్బకొట్టాయి. మొదటిసారి ప్రపంచానికి చాటి చెప్పిన భౌతికవాదాన్ని నాశనం చేశాయి. అయితే ఆ విషయం అర్థంచేసుకోవాలంటే తెరచిన మెదళ్ళు కావాలి! విశాలమైన హృదయాలు కావాలి. పచ్చకామెర్ల పరిశీలనలతో విషయాలు తెటతెల్లం కావు. అలెగ్జాండర్‌ దండయాత్రతో పాటు ఈ దేశంలోకి ప్రవేశించిన దేవుళ్ళు ఎవరో నిశితంగా పరిశీలిస్తే తెలుస్తుంది. అయితే ఎంతయినా కాపీకొట్టింది కాపీకొట్టినట్టుగానే ఉంటుందని ఒప్పుకోవాలి!
రుగ్వేదకాలం నుండి అంటే సాధారణ శకానికి 1500 ముందునుండి (బి.సి.ఇ) ఇంద్రుడు ఒక పురాతన దేవుడు. ఒక ప్రాకృతిక శక్తిగా పూజింపబడ్డాడు. అందుకే ఆనాటి వైదికులు యజ్ఞయాగాలన్నీ ఆయన్ని సంతృప్తి పరచడానికే చేశారు. అలాగే సాధారణ శకానికి ముందు 2000 (బిసిఇ) నుండి జ్యూస్‌ ప్రస్థావన గ్రీకు పురాణాలలో ఉంది. ఈ జ్యూస్‌ను దృష్టిలో ఉంచుకునే ఇంద్రుడికి రూపకల్పన జరిగింది. జ్యూస్‌ ప్రస్థావన కవి హౌమర్‌ రాసిన ఇల్లియాడ్‌ (ఒడిసి)లో కూడా ఉంది. జ్యూస్‌ లాగే ఇంద్రుడు కూడా (వజ్రాయుధం) పిడుగును ఆయుధంగా ఉపయోగిస్తాడు. వీరిద్దరూ దేవతలకే రాజులు. జ్యూస్‌ ఒలింపస్‌ పర్వతం మీద ఉంటే, ఇంద్రుడిక్కడ మేరు పర్వతం మీదుంటాడు. ఇద్దరూ స్త్రీలోలురే! జ్యూస్‌ ఆంఫిట్రియాన్‌ వేషంలో అలామెన్‌ను మోహిస్తాడు. అలాగే ఇక్కడి ఇంద్రుడు గౌతముడి వేషంలో అహల్యను మోహిస్తాడు.
ఈజిప్టు దేవుడు 'రా', గ్రీకు దేవుడు 'హెలియోస్‌' అలాగే 'అపోలో'ల నుండి రూపం, గుణగణాలు పొందినవాడు సూర్యుడు! సాధారణ శకానికంటే ముందు 1500 (బిసిఇ)లో మొదటిసారి రుగ్వేదంలో ఉదయిస్తున్న సూర్యుడి గురించిన ప్రస్తావన ఉంది. ఇక్కడ సూర్యుడు ఒక ఆకారమేదీ లేక ప్రకృతిశక్తిగా భావించబడ్డాడు. ఈజిప్టు సంస్కృతిలో సాధారణ శకానికి ముందు 2500(బిసిఇ) నుండే 'రా'కు ఒక ఆకారం ఉంది. ఈయన భూమిని, ఆకాశాన్ని, పాతాళాన్ని పరిపాలిస్తున్న వాడు - అనే భావన ఉండేది. జీవరాసులన్నింటినీ 'రా'నే సృష్టించాడనే విశ్వాసం ఉండేది. అలాగే గ్రీకు సంస్కృతిలో సా.శ. ముందు 800(బిసిఇ) నుంచి హేలియోస్‌ గురించిన ప్రస్తావన ఉంది. అతడు వెలుతురుకు, ఆరోగ్యానికి, సంగీతానికీ కారకుడు. మెరిసే కిరీటంతో నాలుగు గుర్రాల రథాన్ని ఆకాశమార్గాన నడుపుతూ వెళుతుంటాడు. కొన్ని సంస్కృతులలో ఇతణ్ణి 'అపోలో' అని కూడా అంటుంటారు. మొదటిసారి భారతదేశంలో సూర్యుణ్ణి సా.శ. ముందు 200(బిసిఇ)లో బుద్ధగయలోని మహాబోధి ఆలయంలో చిత్రించడం జరిగింది. ఈ చిత్రంలో సూర్యుడు నాలుగు గుర్రాలతో ఉన్న రథాన్ని తోలుతూ ఉంటాడు. కాలక్రమంలో 4 గుర్రాలు 7 గుర్రాలయ్యాయి. వాటినే తర్వాత సప్తవర్ణాలుగా గుర్తించారు. 'రాం'- అంటే ఈజిప్టు భాషలో సూర్యుని కుమారుడు - సీత్రే - అంటే సూర్యుని కుమార్తె - బౌద్ధులు రాసుకున్న రామాయణం మొదట వారి బౌద్ధజాతక కథలలో ఉంది. దాన్ని మార్పులు, చేర్పులు చేసుకుని, వైదికులు రాసుకున్నదే ప్రస్థుతం ప్రచారంలో ఉన్న ఈ రామాయణం. దశరథుడి బిడ్డలయిన రాముడు, సీత, లక్ష్మణుణ్ణి ఆయన తన రెండో భార్య నుండి రక్షించుకోవడానికి 12 సంవత్సరాలు హిమాలయాలకు పంపిస్తాడు. తర్వాత కాలంలో అనేక మార్పులు, చేర్పులతో భారతదేశంలో వేల రామాయణాలు రాయబడ్డాయి.
ఇండియాకు వలస వచ్చిన తర్వాత ఆర్యులు ఈజిప్టు దేవుడైన 'ఆటమ్‌'ను కాపీ చేసి, శివుడిగా మార్చుకున్నారు. ద్రావిడులపై దౌర్జన్యం చేసి, బలవంతంగా వారితో పూజింపజేశారు. మెడలో పాము, మోకాలి వరకు జంతు చర్మాలు, చేతిలో మూడు కొనలు గల ఆయుధంతో ఉండే ఈ ఈజిప్షియన్‌ దేవుడి పేరు 'ఆటమ్‌'. ఈయన ఈజిప్టులో దేవతలకు తండ్రిలాంటి వాడు. నాశనం చేసేవాడిగా ప్రసిద్ధుడు. తర్వాత కాలంలో భారతదేశంలో వైదిక మతస్థులు ఏర్పరుచుకున్న శివుడికి కూడా మెడలో పాము, చేతిలో మూడు కొనలు గల త్రిశూలం, మోకాలి వరకు జంతు చర్మం ఉంటాయి. ఈయనను 'దేవదేవుడని' చెప్పుకుంటారు. అంటే దేవతలకే దేవుడని అర్థం. ఇతడు కూడా ఇక్కడ నాశనం చేసే వాడే గనుక, ఇతణ్ణి 'రౌద్రుడు' అని పిలుచుకున్నారు.
సాధారణ శకానికి ముందు 1500-1000 (బిసిఇ) రుగ్వేదకాలంలో దేవుళ్ళందరినీ మనిషే సృష్టించుకున్నాడు. ఒక్కొక్క కాలంలో ఒక్కొక్క దేవుడికి ప్రాముఖ్యం ఎలా పెరిగిందో అర్థం చేసుకుంటే విషయం స్పష్టమవుతుంది. ఇంద్రుడు ఒకప్పుడు చాలా ముఖ్యమైన దేవుడు. యజ్ఞాలు, యాగాలు అన్నీ ఆయనను ప్రసన్నం చేసుకోవడానికే చేసేవారు. కానీ ప్రస్తుతం ఆయనకు దేశంలో ఎక్కడా ఒక్క గుడికూడా లేదు! అలాగే, అగ్నికూడా అతిముఖ్యమైన దేవుడే! దేవతలకైనా లేదా తమ పూర్వీకులకైనా ఏదైనా పంపాలంటే మనుషులు దానిని అగ్నిదేవుడి ద్వారానే పంపుతుంటారు. ఇదొక విశ్వాసమే అయినా, ఇది ఇప్పటికీ కొనసాగుతూనే ఉంది. అయితే అగ్ని దేవుడికి ఎక్కడా గుళ్ళు లేవు. వానదేవుడు, నీటి దేవుడు, సముద్రుడు, నదీమ తల్లీ - ఇలా నీరు కూడా దేవతా స్వరూపమే. అగ్నిలో వేసినవి దేవతలకు లేదా తమ పూర్వీకులకు అందుతాయని ఉన్న విశ్వాసం లాగానే, నీటిలో వేసినా అదే ఫలితం ఉంటుందన్న నమ్మకం జనానికి ఉంది. అగ్ని లాగానే వరుణుడు కూడా రవాణా సామర్థ్యం ఉన్నవాడు. ఈయనని 'వరుణమిత్ర' అని కూడా పిలుచుకుంటారు. ఉదయిస్తున్న సూర్యుని వెలుగును ఉషస్సు అని అంటారు. ఉదయానికి ముందు సూర్యుణ్ణి సవిత్రు అంటారు. గాలిదేవుణ్ణి (తుపాను) రుద్ర అనీ, సమావేశాల దేవుణ్ణి పుషన్‌-అనీ, దేవతల సలహాదారుని బృహస్పతి-అని పిలుస్తారు. ఒకప్పుడు కొద్దిగా ఉన్న విష్ణుదేవుడి ప్రాముఖ్యం కాలం గడుస్తున్న కొద్దీ బాగా పెరిగింది. వివిధ అవతారాలు ఎత్తాడని చెప్పుకునే విష్ణుకు, దేశ వ్యాప్తంగా ఆలయాలున్నాయి. అదంతా వేద మతస్థుల ప్రచారం, కృషి. క్రతువులలో తాగే మత్తు కలిగించే పానీయమే - సోమరసం!
సాధారణ శకానికి ముందు 600 (బిసిఇ)లో మొదటిసారి గ్రీస్‌లో ఎరోస్‌ ప్రస్థావన బయటపడితే, ఇక్కడ భారతదేశంలో సాధారణ శకం 200(సి.ఇ.) శివపురాణంలో కామదేవుడు (మన్మధుడు) గురించిన ప్రస్థావన బయటపడింది. అంటే ఎరోస్‌ను దృష్టిలో ఉంచుకునే ఇక్కడ మన్మధుడు పుట్టుకొచ్చాడని స్పష్టమవుతుంది. ఈ ఇద్దరూ ప్రేమకు సంబంధించిన దేవుళ్ళు. వారు గనక ధనుస్సులు సంధించి ఎవరిమీదైతే బాణాలు విసురుతారో, వారిలో ఉన్న ఫళంగా ప్రేమ/కామం పొంగిపొర్లుతుంది. ఉదాహరణకు ఎరోస్‌, అపోలో మీద బాణం ప్రయోగించి డాఫ్నేతో ప్రేమలో పడేట్టుగా చేస్తాడు. అదే ఇక్కడ మన్మధుడు శివుడి మీద బాణం ప్రయోగించి, పార్వతితో ప్రేమలో పడేట్టు చేస్తాడు.
ఇక హౌరస్‌ను వ్యాసునితో పోల్చవచ్చు. వ్యాసునికి 'కృష్ణద్వైపాయనా' అనే పేరుంది. అంటే ఒక ద్వీపంలో జన్మించిన నల్లనివాడు - అని అర్థం. హౌరస్‌ కూడా నల్లనివాడే. పైగా, చిత్తడిలో జన్మించినవాడు. వ్యాసుని తల్లి సత్యవతికి మూడు లక్షణాలున్నాయి. 1. ఆమె శరీరం నుండి ఎల్లప్పుడూ సువాసనలు వెలువడతాయి. 2. బిడ్డను కన్న తర్వాత కూడా కన్యగానే ఉంటుంది. ఈ రెండు లక్షణాలు హౌరస్‌ తల్లి ఐసిస్‌కు కూడా ఉన్నాయి. 3. సత్యవతి అంటే కేవలం సత్యమే మాట్లాడుతుందని అర్థం. ఈ లక్షణం ఈజిప్టు దేవత హూరస్‌ తల్లి అయిన ఐసిస్‌కు కూడా ఉన్నాయి. అలాగే, వ్యాసుని తండ్రి పరాశరునికీ, హౌరస్‌ తండ్రి ఒసిరిస్‌కు పోలికలున్నాయి. వీరిద్దరూ మరణించిన తర్వాత తోడేళ్ళ ప్రపంచంలో విలీనమైపోతారు. మొదటి సారి గ్రీక్‌లో సా.శ. ముందు 700 (బి.సి.ఇ)లో హీర్మేన్‌ ప్రస్థావన వెలుగులోకి వస్తే, 600(బిసిఇ)లో నారద పురాణంలో తొలిసారి నారదుడి పాత్ర బయటికొచ్చింది. వీరిద్దరిలో ఉన్న ముఖ్యలక్షణమేమంటే, స్థలకాలాదులకు సంబంధం లేకుండా వారు, వారనుకున్న లోకానికి వెళ్ళిపోగలరు. వార్తలు మోయ గలరు. హీర్మేన్‌-లైర్‌ అనే ఒక తీగ వాయిద్యం వాయిస్తే, నారదుడు కూడా తాంబూర అనే తీగ వాయిద్యం వాయిస్తూ తిరుగుతుంటాడు.
అయితే ఈ దేశంలో జరుగుతూ వచ్చిన అన్యాయమేమంటే... బౌద్ధాన్ని ఎలా నాశనం చేశారన్నది ధైర్యంగా చెప్పుకోలేరు. అదేవిధంగా హిందూ దేవీదేవతల మూలాలు ఎక్కడి నుండి తీసుకున్నారో చెప్పరు. పైగా దాచి పెట్టుకుంటారు. అందుకే మనువాదుల నిజాయితీని శంకించాల్సి వస్తోంది. మనుషులంతా ఒక్కటే అని, కార్యకారణ సంబంధం వల్ల సృష్టి జరిగిందని, దేవుడనే వాడు ఎవడూ లేడని బుద్ధుడి బోధనలు జీర్ణించుకున్న వారికి మనోభావాలు దెబ్బతినవు. ఆధునిక వైజ్ఞానిక పద్ధతుల ద్వారా, ప్రగతిశీల వివేచనా ధోరణి ద్వారా గతమంతా తేటతెల్లమవుతూ వస్తోంది. ఈ దేశంలో జరిగిన పెద్ద పొరపాటేమిటంటే... సగర్వంగా చెప్పుకోవల్సింది చెప్పుకోకపోవడం, అవసరమైన వాటిని కొండంతలుగా చేసి చెప్పుకు తిరగడం! సామాన్యుడి నుండి దేశ ప్రధాని దాకా అబద్ధాలతో బతకడం!!

- డాక్టర్‌ దేవరాజు మహారాజు
  వ్యాసకర్త: కేంద్ర సాహిత్య అకాడెమి
  అవార్డు విజేత, జీవశాస్త్రవేత్త.