కాశ్మీరీ ప్రజల చారిత్రక వారసత్వాన్ని, గుర్తింపును తుడిచి పెట్టేందుకు జమ్మూకాశ్మీర్‌ పాలనా యంత్రాంగం చర్యలు తీసుకుంటోంది. మరోపక్క జమ్మూకి, కాశ్మీరులోయకి మధ్య మతపరమైన విభజన మరింత పెరిగిలా చర్యలు చేపడుతోంది. కాశ్మీర్‌లో ఆనాటి ఫ్యూడల్‌ రాజరికానికి వ్యతిరేకంగా నిరసనలు వ్యక్తం చేస్తుండగా, 1931లో మహారాజా పోలీసులు జరిపిన కాల్పుల్లో 22 మంది మరణించారు. వారి స్మృత్యర్థం జులై 13ను కాశ్మీర్‌లో అమరవీరుల దినంగా పాటించడం సాంప్రదాయంగా ఉంది. కానీ ఇప్పటికి వరుసగా రెండేండ్ల నుండి అధికారికంగా ఈ కార్యక్రమాన్ని నిర్వహించడం లేదు.
2020లో కేంద్రపాలిత ప్రభుత్వం అమరవీరుల దినోత్సవానికి ఇచ్చే ప్రభుత్వ గౌరవాన్ని ఉపసంహరించింది. సాధారణంగా రాష్ట్ర ప్రభుత్వ అధినేత అమరవీరుల సమాధులపై పుష్పగుచ్ఛాలుంచి నివాళులర్పిస్తారు. పైగా అప్పటివరకు ఆ రోజు ప్రభుత్వ సెలవు దినంగా ఉండేది. ఇకపై ప్రభుత్వ సెలవు దినం కాదు. అమరవీరుల సమాధులున్న ప్రాంతానికి గేట్లకు తాళాలు వేసి, బారికేడ్లు పెట్టారు. కాశ్మీరీ ప్రజల గుండె చప్పుడును వినిపించే ఈ చారిత్రక తేదీని నిరాకరించడం కాశ్మీరు లోయలోని ప్రజలను నిర్వీర్యం చేస్తున్న మరో ప్రయత్నంగా ఉంది.
ఆ తర్వాత కాశ్మీర్‌ మాజీ మహారాజు హరి సింగ్‌ పుట్టిన రోజు సెప్టెంబరు 23ను ప్రభుత్వ సెలవు దినంగా పాటిస్తున్నట్లు ప్రభుత్వం ప్రకటించింది. బ్రిటిష్‌ ఆశ్రిత పక్షపాతంతో నడిచే ఈ రాచరిక సంస్థానాల వ్యవస్థలో ఈ మహారాజు నిరంకుశ భూస్వామ్య పాలనకు ప్రతీకగా నిలిచారు. ఫ్యూడల్‌ పాలనకు, బ్రిటిష్‌ ఆధిపత్యానికి వ్యతిరేకంగా సాగిన ప్రజా ఉద్యమానికి నేషనల్‌ కాన్ఫరెన్స్‌ నేత షేక్‌ అబ్దుల్లా నాయకత్వం వహించారు. అలా సాగిన ప్రజా ఉద్యమ సమయంలోనే 1931లో కాల్పులు జరిగి 22మంది అమరవీరులయ్యారు.
అటువంటి నిరంకుశ రాజు పుట్టిన రోజును ప్రభుత్వ సెలవు దినంగా ప్రకటిస్తూ, షేక్‌ అబ్దుల్లా పుట్టిన రోజును పాటించడాన్ని మాత్రం 2019 డిసెంబరు నుండి నిలిపివేశారు. స్వాతంత్య్ర ఉద్యమ సమయంలో మహారాజు పాత్ర సందేహాస్పదమైన రీతిలో ఉంది. మౌంట్‌బాటన్‌ ఒప్పందం ప్రకారం సంస్థానాలు భారత్‌, పాకిస్థాన్‌ ఈ రెండు స్వతంత్ర దేశాల్లో ఎందులో చేరాలో ఎంపిక చేసుకోవచ్చు. కానీ, రాచరికాన్ని అంతమొందించడానికి, ప్రజాస్వామ్య పాలన కోసం నేషనల్‌ కాన్ఫరెన్స్‌ నేతృత్వాన సాగించిన ప్రజా ఉద్యమానికి వ్యతిరేకంగా మహారాజు తీవ్రమైన అణచివేత చర్యలు చేపట్టాడు. అటువంటి మహారాజు, కొత్తగా ఏర్పడిన ఈ రెండు దేశాల్లో దేంట్లోనూ చేరకుండా జమ్మూ కాశ్మీర్‌ స్వతంత్ర దేశంగా వుండాలని కోరుకున్నాడు. 1947 అక్టోబరు 26న మౌంట్‌బాటన్‌కు మహారాజు రాసిన లేఖ ద్వారా అంగీకరించబడిన వాస్తవం ఇది. కానీ, కాశ్మీర్‌ను కలిపేసుకోవడానికి సాయుధ గిరిజన దురాక్రమణదారులను పాకిస్థాన్‌ పంపిన తర్వాత భారత్‌లో విలీన పత్రాన్ని జత చేస్తూ మహారాజు లేఖ రాశాడు. నేషనల్‌ కాన్ఫరెన్స్‌ నేతృత్వంలో ప్రజలు సాగించిన ప్రతిఘటనతో మహారాజు శ్రీనగర్‌ నుండి జమ్మూకు పారిపోవడం ఆక్రమణ బలగాలను పార దోలడానికి భారత సైన్యానికి సాయపడింది.
మహారాజు ఆలోచనలకు ఆర్‌ఎస్‌ఎస్‌ పూర్తిగా మద్దతిచ్చింది. ఆ తర్వాత ఆర్‌ఎస్‌ఎస్‌ కార్యకర్తలు నిర్వహించే ప్రజా పరిషద్‌ కూడా మద్దతిచ్చింది. స్వతంత్ర కాశ్మీర్‌ కోసం ఆయన తీసుకున్న వైఖరిని వారు సమర్థించారు. విలీనం తర్వాత, కాశ్మీర్‌ నుండి జమ్మూ విడిపోవడాన్ని సమర్థించారు. ఇటువంటి మహారాజును, బ్రిటిష్‌ వారి పూర్వపు మిత్రుడిని ఇలా ప్రభుత్వ సెలవు దినంతో గౌరవిస్తున్నారు. అదే సమయంలో రాచరికానికి వ్యతిరేకంగా, ప్రజాస్వామ్యం కోసం పోరాడిన వారికి గుర్తింపులేకుండా చేస్తున్నారు. మెజారిటీ ముస్లింలను పాలించిన ఆ మహారాజు హిందువు కావడమన్నదే మహారాజును గౌరవించడంలోని అసలైన వాస్తవమనేది చాలా దారుణమైన అంశం. బ్రిటిష్‌ వారి వైపు ఉన్న, జమ్మూకాశ్మీర్‌ స్వతంత్ర దేశంగా ఉండాలనుకున్న హరిసింగ్‌ పట్ల బీజేపీ పాలకుల వైఖరి... హైదరాబాద్ నిజాం పాలకుల పట్ల వైఖరికి పూర్తి భిన్నంగా ఉంటుంది. నిజాంను పదవీచ్యుతుడిని చేసిన సైనిక చర్యను ప్రశంసిస్తూ, తెలంగాణలో సెప్టెంబరు 17వ తేదీని విమోచన దినంగా బీజేపీ పాటిస్తోంది. నిజాం కూడా భారత్‌లో విలీనం కావడానికి తిరస్కరించాడు. స్వతంత్ర సంస్థానంగానే ఉండాలని భావించాడు. కానీ ఈ రెండు సంఘటనల పట్ల బీజేపీ వైఖరిలో తేడాకు ప్రధాన కారణం పాలకుల మతం కావడం ఇక్కడ గుర్తించాల్సిన అంశం.
స్వాతంత్య్ర సమయంలో సంస్థానాలపై ఆర్‌ఎస్‌ఎస్‌, హిందూ మహాసభ వైఖరి వెల్లడవుతోంది. హిందూ రాజులు, పాలకులకు వారు గట్టి మద్దతుదారులుగా ఉన్నారు. నిరంకు శత్వానికి, బ్రిటిష్‌ పాలనకు వ్యతిరేకంగా పోరాడే సంస్థానాల్లో ప్రజా ఉద్యమాలను వారు తీవ్రంగా వ్యతిరేకించారు. స్వతంత్ర భారతదేశ ప్రయోజనాల కన్నా ఫ్యూడల్‌ పాలకుల ప్రయోజనాలకే వారు ప్రాధాన్యమిచ్చారు. ఈ రకమైన ఫ్యూడల్‌ అనుకూల, సామ్రాజ్యవాద అను కూల వైఖరి ఇప్పటికీ బీజేపీ పాలకుల్లో ఇంకా ప్రబలంగా ఉంది.
చారిత్రక ప్రాధాన్యత కలిగిన తేదీలను... నియంతృత్వానికి వ్యతిరేకంగా, ప్రజాస్వామ్యం కోసం కాశ్మీరీ ప్రజలు సాగించిన పోరాట చిహ్నాలను... రద్దు చేయడమంటే కాశ్మీరు లోయలోని ప్రజల ఓటు హక్కును రద్దు చేయడమే. వారిని రాజకీయంగా పక్కకు నెట్టే మొత్తం ప్రణాళికలో భాగమే. అసెంబ్లీ సీట్ల పునర్విభజన జరిగిన తీరు, నివాస ప్రతిపత్తిలో జరిగిన మార్పులు... వీటన్నింటిలో ఈ కోణాలను మనం చూడవచ్చు.
సమైక్య జమ్మూ కాశ్మీర్‌ను మూడు ముక్కలుగా చేయాలన్న ఆర్‌ఎస్‌ఎస్‌ పాత ప్రణాళిక సవరించిన రూపులో తిరిగి కార్యాచరణ క్రమంలోకి వచ్చింది. ఇది రాబోయే రోజుల్లో మరింత విస్తృతమైన ఘర్షణలకు, లోతైన సమస్యలకు బీజాలు వేస్తుంది.
-'పీపుల్స్‌ డెమోక్రసీ' సంపాదకీయం
